Od 1 stycznia 2005 roku obowiązuje zasada dwuinstancyjności orzekania w sprawach uzależnionych od ustalenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji. Zasada ta przyznaje osobie, która jest niezadowolona albo czuje się pokrzywdzona orzeczeniem wydanym przez organ I instancji, prawo odwołania się do organu II instancji, który po ponownym rozpatrzeniu sprawy dokonuje ostatecznego rozstrzygnięcia.

Na mocy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 poz. 887, ze zm.) osobie, która nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarza orzecznika, przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu do komisji lekarskiej ZUS w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Sprzeciw wnosi się za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej.