We wszystkich aktywnościach sportowych uprawianych rekreacyjnie i wyczynowo pojawiają się zaburzenia dysbalansu mięśniowo-powięziowego. Istotnym elementem jest zrozumienie zaburzeń wynikających z danej aktywności ruchowej. Uświadomienie przez zespół opiekujący się sportowcem błędów technicznych podczas wykonywania danego ruchu, a także uelastycznianie tkanki mięśniowo-powięziowej może zmniejszyć ryzyko urazu i okres wyłączenia z treningów oraz startu w zawodach.

Funkcja powięzi

Powięź jest nieprzerwaną, trójwymiarową siecią tkanek, która rozciąga się od stóp do głowy, od przodu do tyłu, od zewnątrz do wewnątrz. Może się ona odnosić do zbitej warstwy tkanki (np. powięź szeroka uda), a także do torebki stawowej, torebki narządów, przegrody mięśniowej, więzadeł, troczków, rozcięgien, ścięgien, powięzi mięśni, nerwów i innych włóknistych tkanek kolagenowych [Findley i wsp. 2007, Huijing i wsp. 2009, Langevin 2006, Schleip 2003ab].

Powięź jest gęsto unerwiona przez zmielinizowane zakończenia nerwowe, którym przypisuje się funkcję proprioceptywną (narządy ścięgniste Golgiego i ciałka Ruffiniego). Dodatkowo jest ona unerwiona przez wolne zakończenia nerwowe. Można ją określać jako największy narząd zmysłu, ponieważ do struktury powięzi zaliczamy okostną, śródmięsną i omięsną, czyli praktycznie obejmującą całe ciało sieć wzajemnych połączeń. Luźna tkanka łączna, która jest wokół powięzi i na zewnątrz niej, to miejsce magazynowania wody i soli mineralnych dla otaczanych tkanek. Tutaj gromadzą się również związki przemiany materii powstałe w wyniku aktywności chemicznej tkanek. Wszelkie zmiany stężenia płynów w tej tkance mogą ograniczać przesuwanie się powięzi, doprowadzając do wzbudzania bólu mięśniowo-powięziowego [Ciechomski 2014a].

Powięź głęboka jest miejscem przyczepów mięśniowych [Stecco C. i wsp. 2006] i tworzy połączenia między mięśniami poprzez:

• przegrody międzymięśniowe,
• przedziały powięziowe,
• pochewki ścięgien.

Analiza mikroskopowa powięzi głębokiej kończyn wykazała, że jej skład to włókna elastyczne w małej liczbie i liczne włókna kolagenowe ułożone w warstwy, przebiegające pod różnym kątem. Charakterystyczne jest to, że te warstwy przesuwają się wzajemnie między sobą podczas ruchu i pracy mięśni. Powięź głęboka napina się również przez okostną, do której się przyczepia [Stecco C. i wsp. 2009].

Czynniki powodujące dysfunkcje mięśniowo-powięziowe