BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Choroby wewnętrzne
Gorączka nie zawsze prawdę ci powie
O trudnościach diagnostycznych gorączki o nieustalonej przyczynie (FUO) z dr. n. med. Piotrem Boguradzkim z Katedry i Kliniki Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych WUM rozmawia Monika Stelmach
FUO nie jest chorobą, ale jej objawem. W 1961 roku dwóch naukowców Petersdorf i Beeson zaproponowało definicję – przy FUO (ang. febris of unknown origin) mamy do czynienia z gorączką o nieustalonej przyczynie, kiedy wynosi ona powyżej 38,3°C, utrzymuje się lub wielokrotnie nawraca dłużej niż trzy tygodnie, a w tym czasie nie udało się wyjaśnić jej przyczyny mimo prowadzenia diagnostyki przez ponad trzy dni w szpitalu lub w trakcie trzech wizyt ambulatoryjnych.
Trudność diagnostyczna polega na tym, że chorób, które wywołują gorączkę, jest bardzo wiele, w tym rzadkie. W związku z tym gorączka może mieć różnorodny przebieg oraz objawy towarzyszące.
MT: Jakie badania powinien zlecić lekarz?
Dr Piotr Boguradzki: Istnieje wiele badań, które pomagają dotrzeć do przyczyny FUO. Jednak diagnostykę rozpoczynamy od szczegółowego badania podmiotowego i przedmiotowego, wielokrotnie powtarzanego. W wywiadzie zwracamy uwagę na informacje, takie jak: wiek, płeć, zawód, podróże, orientacja seksualna. U osób starszych częściej występują nowotwory i gorączki polekowe. U pacjenta, który powrócił z rejonów tropikalnych, możemy podejrzewać gorączkę Q, malarię, amebozę, leiszmaniozę, trypanosomozę, kryptosporydiozę, filariozę, dur brzuszny, denga itp. Istotne mogą być dane dotyczące zawodu, w tym kontakt ze zwierzętami, ukąszenia przez kleszcza (bruceloza, borelioza). U osób o orientacji homo- lub biseksualnej oraz wykazujących ryzykowne zachowania w tej sferze częściej dochodzi do zakażeń HIV.
W badaniu przedmiotowym zwracamy uwagę na objawy lokalizujące, tor gorączki i symptomy jej towarzyszące (ocieplenie skóry, dreszcze, poty, względna bradykardia). Diagnostykę zaczynamy od wykonania badań nieinwazyjnych. Są to: morfologia krwi obwodowej, morfologia krwi z rozmazem, OB, CRP, elektrolity, bilirubina, enzymy wątrobowe, mocznik, kreatynina, kwas moczowy, badanie ogólne moczu, posiew krwi i moczu, RTG klatki piersiowej, USG jamy brzusznej (ramka na str. 59). Jeśli nie dadzą odpowiedzi na pytanie o podłoże gorączki, przechodzimy do bardziej zaawansowanych. Zanim jednak lekarz zadecyduje o dalszej diagnostyce, powinien ukierunkować swoje myślenie na konkretne choroby, żeby z wielu możliwości wybierać badania, które mogą się okazać najtrafniejsze. Dlatego w przypadku FUO niezwykle ważny jest wywiad lekarski, który wskaże objawy towarzyszące gorączce oraz czynniki ryzyka.
MT: Z jakimi przyczynami FUO mamy najczęściej do czynienia?
P.B.: Najczęściej diagnozowane są zakażenia bakteryjne, wirusowe, grzybicze i pasożytnicze, które stanowią 25-50 proc. przypadków u dorosłych i 80 proc. u dzieci. O rodzaju zakażenia sporo może powiedzieć badanie morfologii krwi obwodowej. Podwyżs...
