Proktologia
Choroba hemoroidalna – ile leczenia zachowawczego, ile zabiegowego
O diagnostyce i możliwościach leczenia zachowawczego z dr hab. med. Małgorzatą Kołodziejczak, kierownikiem Warszawskiego Ośrodka Proktologii w Szpitalu św. Elżbiety w Warszawie, rozmawia Ewa Szarkowska
MT: Czy samo występowanie u pacjenta hemoroidów to powód do niepokoju?
Dr hab. Małgorzata Kołodziejczak: Sama obecność guzków krwawniczych (hemoroidalnych) nie może być uznana za chorobę, gdyż występują one u każdego człowieka. Spełniają funkcję uszczelniającą w kanale odbytu. Częściowo też odpowiadają za trzymanie gazów. Dopiero, gdy pojawiają się związane z nimi dolegliwości, powinno to zaniepokoić pacjenta i skłonić go do wizyty u lekarza.
MT: W takim razie kiedy rozpoznaje się chorobę hemoroidalną i jak może ona przebiegać?
M.K.: Chorobę hemoroidalną rozpoznajemy w przypadku nadmiernego przekrwienia guzków krwawniczych, występującego często w obecności zmian zapalnych oraz pojawienia się takich objawów chorobowych jak wypadanie guzków krwawniczych i krwawienie świeżą krwią w trakcie lub bezpośrednio po oddaniu stolca. Krwawienie może mieć charakter brudzenia bielizny, ale bywa też częste i obfite. Choroba hemoroidalna rozwija się etapowo. Z uwagi na objawy kliniczne wyróżniamy cztery etapy. W pierwszym objawy są dyskretne: występują okresowe niewielkie krwawienia, guzki krwawnicze nie wypadają, widać je powiększone w anoskopie. W drugim stadium choroby krwawienia występują częściej i są większe. Guzki wypadają, ale samoistnie się cofają. Podczas trzeciego etapu wypadające hemoroidy wymagają odprowadzania ręcznego przez pacjenta, a krwawienia są już częste. W ostatnim, czwartym stadium guzki krwawnicze, często zmienione, są na stałe wypadnięte poza kanał odbytu i nie dają się odprowadzić. Krwawienia są częste i obfite.
Etapy choroby hemoroidalnej
1. Objawy są dyskretne: występują okresowe niewielkie krwawienia, guzki krwawnicze nie wypadają, widać je powiększone w anoskopie.
2. Krwawienia występują częściej i są większe. Guzki wypadają, ale samoistnie się cofają.
3. Wypadające hemoroidy wymagają odprowadzania ręcznego przez pacjenta, a krwawienia są już częste.
4. Guzki krwawnicze, często zmienione, są na stałe wypadnięte poza kanał odbytu i nie dają się odprowadzić. Krwawienia są częste i obfite.
MT: Czy do charakterystycznych objawów należy również ból?
M.K.: Ból nie jest charakterystycznym objawem choroby hemoroidalnej. Występuje w czwartym okresie choroby, powikłanym zakrzepicą żył brzeżnych odbytu, kiedy guzki są wypadnięte, zmienione zakrzepowo i dochodzi do obrzęku unerwionej czuciowo skóry. Wcześniej pojawia się rzadko, zazwyczaj tylko w przypadkach współistnienia innych chorób proktologicznych.
MT: Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia choroby hemoroidalnej?