Naukowcy z Centrum Onkologii w Gliwicach stworzyli nowy model do badań przedklinicznych najgroźniejszego typu raka jajnika. Chodzi o stabilną linię komórkową niskozróżnicowanego raka surowiczego jajnika (ang. high grade serous ovarian carcinoma). To właśnie ten typ raka jajnika jest diagnozowany u kobiet najczęściej (ok. 70 proc. wszystkich przypadków), a ponadto ma najgorsze rokowanie. Aby skutecznie walczyć z tym nowotworem, potrzebne są badania, które pozwolą lepiej zrozumieć jego biologię i słabe punkty. W tym celu naukowcy wykorzystują pozyskane z guza nowotworowego ulegające podziałom hodowle, tworzące linie komórkowe.

Pierwsze hodowle komórek nowotworowych otrzymano już w latach 50. ubiegłego wieku w laboratoriach w USA. Przykładem może być słynna linia Hela, wywodząca się z komórek raka szyjki macicy pobranych od 31-letniej Afroamerykanki Henrietty Lacks i przekazanych ówczesnemu dyrektorowi centrum badań nad kulturami tkankowymi na Uniwersytecie Johnsa Hopkinsa. Chora ta zmarła w 1951 roku, a komórki Hela żyją i są do dzisiaj powszechnie wykorzystywane w badaniach. Wiele innych, dostępnych dziś nowotworowych linii komórkowych, które naukowcy mogą pozyskać z repozytoriów takich jak European Collection of Authenticated Cell Cultures (ECACC), było wyprowadzonych wiele lat temu. Linie te są w większości słabo opisane, jeżeli chodzi o ich pochodzenie histologiczne, gdyż w tamtych czasach nie było jeszcze świadomości, jak ważna jest heterogenia nowotworów i że każdy typ histologiczny raka wymaga odrębnego, dobrze scharakteryzowanego modelu. Problem ten jest szczególnie wyraźny w przypadku badań nad rakiem jajnika.

– Rak jajnika to dosyć tajemnicza choroba – mówi dr hab. Katarzyna Lisowska, profesor Centrum Onkologii w Gliwicach. Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat naukowcy zaczęli kojarzyć różne wcześniej pojawiające się sygnały i doszli do wniosku, że ...

Pacjentka, od której gliwiccy naukowcy pozyskali komórki nowotworowe, zmarła w 2011 roku.

W zaawansowanych stadiach raka jajnika często pojawia się wodobrzusze, czyli płyn wysiękowy w jamie otrzewnowej, który powoduje znaczny dyskomfort i wymaga odbarczenia. W płynie tym pływają żywe komórki nowotworowe złuszczające się z powierzchni g...