MT: W jakim stopniu patolog może ustalić przyczynę poronienia, porodu przedwczesnego, zgonu wewnątrzmacicznego, nieprawidłowości rozwoju płodu lub innych powikłań, które doprowadziły do niepowodzenia położniczego?

Dr Martyna Trzeszcz: W bardzo istotnym stopniu, zwłaszcza gdy ma wiedzę specjalistyczną z zakresu patologii perinatalnej – dziedziny ukierunkowanej na diagnostykę powikłań ciążowych. Taki specjalista jest niezbędny w diagnostyce przyczyn poronienia, porodu przedwczesnego, FGR, uszkodzenia OUN u płodu lub noworodka bądź zgonu wewnątrzmacicznego albo okołoporodowego. Niezbędnym elementem diagnostyki perinatalnej jest specjalistyczne badanie łożyska, ponieważ statystycznie często jest ono punktem wyjścia powikłań ciążowych. Co ważne, zaburzenia funkcjonowania łożyska mogą mieć charakter niemy klinicznie i niejednokrotnie dopiero w momencie krytycznym istnieje możliwość ich wykrycia przez ginekologa, np. poprzez nieprawidłowy zapis KTG lub nieprawidłowe przepływy dopplerowskie. Postnatalna placentologia kliniczna, czyli część patologii perinatalnej oceniająca korelacje kliniczno-łożyskowe, w dużej części przypadków skutecznie wykrywa etiologię stwierdzonych klinicznie powikłań. Należy jednak pamiętać, że diagnostyka patologii ciążowych to złożony temat, a badanie placentologiczne to tylko jeden z jego elementów. Ustalenie przyczyny powikłań, w tym tych najcięższych, wymaga współpracy interdyscyplinarnej między specjalistami różnych dziedzin. Jeśli zabraknie któregoś z elementów diagnostyki, w tym z zakresu patologii perinatalnej – określenie przyczyny będzie niepełne lub doprowadzi do fałszywych wniosków.

MT: Dlaczego właśnie badanie łożyska jest tak ważne?

M.T.: Głównie ze względu na częstość powodowania powikłań ciążowych. We wczesnej ciąży najczęstszą ich przyczyną są wady genetyczne płodu, a na drugim miejscu czynniki matczyne. Od II trymestru wzrasta rola nieprawidłowości związanych z łożyskiem, zwykle polegających na jego niewydolności lub osłabionej czynności. Od 13. tygodnia ciąży nieprawidłowości łożyskowe plasują się już na trzecim miejscu wśród powodów powikłań ciążowych, a między 24. a 27. tygodniem ciąży odpowiadają aż za mniej więcej połowę występujących patologii. Zatem jeśli wykluczy się przyczyny genetyczne i matczyne, istnieje duże prawdopodobieństwo, że doprowadziły do nich właśnie zaburzenia funkcjonowania łożyska.

Patolog perinatalny bada także płody po zgonie wewnątrzmacicznym oraz noworodki, które zmarły okołoporodowo, ale to często samo łożysko z pępowiną i błonami płodowymi dostarcza kluczowych informacji na temat przyczyn powikłań. Popłód jest zbudowan...