Kiedy pada diagnoza „rak”, a pacjent to dziecko, nastolatek lub młody człowiek, jest lęk, rozpacz i tylko jeden cel: pokonać chorobę i wygrać walkę o życie. Ani on sam, ani jego najbliżsi nie myślą, co będzie dalej. Dzieci (według najnowszych statystyk 80 proc. z nich powraca do zdrowia) dorastają, zakładają rodziny, chcą mieć własne dzieci i żyć normalnie. I wtedy okazuje się, że nigdy nie zostaną rodzicami, ponieważ wskutek leczenia onkologicznego mają na to niewielkie szanse. Tymczasem współczesna medycyna oferuje szereg metod, które – zastosowane w porę – pozwalają uniknąć dramatów. Niestety, nie ma ich w katalogu procedur finansowanych przez NFZ. Tę lukę ma wypełnić nowatorski program. Chodzi o to, by udostępnić te metody jak najszerszej grupie młodych pacjentów.

Nie jesteśmy bezradni

– Coraz więcej ludzi poniżej 40. r.ż. zapada na nowotwory złośliwe. Według Krajowego Rejestru Nowotworów tylko w 2015 roku na raka zachorowało w tej grupie wiekowej prawie 8 tys. osób – informuje prof. dr hab. med. Jacek Jassem, kierownik Kliniki Onkologii i Radioterapii w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym w Gdańsku, szef Polskiej Ligi Walki z Rakiem, inicjator programu. – Nie każdej osobie z tej grupy udało się przed wykryciem choroby zrealizować plany prokreacyjne. Jednocześnie coraz częściej terapia kończy się sukcesem. Pacjenci dorastają, łączą się w pary, starają się o dzieci. Tymczasem okazuje się, że są niepłodni.

– Zachorowanie na nowotwór na ogół nie przekreśla możliwości powiększenia rodziny – zastrzega dr n. med. Joanna Kufel-Grabowska z Wielkopolskiego Centrum Onkologii w Poznaniu, która koordynuje projekt w Polskiej Lidze Walki z Rakiem. – Jednak pod jednym warunkiem: trzeba o tym pamiętać przed rozpoczęciem leczenia, bo to ono, a nie sama choroba, może spowodować niepłodność. Chory na raka mężczyzna ma prawo zostać w przyszłości ojcem. Młodej kobiecie, która zachoruje na złośliwy nowotwór, nie można odbierać szans na macierzyństwo. Dlatego obowiązkiem każdego lekarza prowadzącego leczenie onkologiczne jest poinformowanie chorego o możliwości wystąpienia tego rodzaju powikłań oraz doradzenie, co zrobić w takiej sytuacji – podkreśla dr Kufel-Grabowska.

– Leczenie onkologiczne to ogromny stres dla wszystkich komórek organizmu człowieka, w tym również komórek rozrodczych – tłumaczy prof. dr hab. med. Krzysztof Łukaszuk, kierownik medyczny klinik INVICTA.