MT: Co w elektrokardioterapii oznacza termin „stymulacja metodą pęczka Hisa” (His bundle pacing – HBP) i czy ta nowa metoda może stać się rewolucją w stymulacji serca?

PROF. KRZYSZTOF GOŁBA: Metoda stymulacji serca poprzez mniej lub bardziej bezpośrednią stymulację pęczka Hisa jest alternatywną do powszechnie stosowanej stymulacji wsierdzia prawej komory, a w przypadku resynchronizacji (cardiac resynchronization therapy – CRT), także mięśnia lewej komory serca poprzez żyły nasierdziowe. Warto sobie uzmysłowić, że współcześnie stosowane metody stymulacji serca są antyfizjologiczne. Prawa i lewa komora serca są wzbudzane poprzez stymulowanie wsierdzia prawej komory w koniuszku prawej lub w jej drodze odpływu. Resynchronizacja polega na założeniu tzw. elektrody lewokomorowej, która jest wprowadzana poprzez zatokę wieńcową nad ścianę lewej komory. Natomiast w przypadku HBP, pojedyncza elektroda zostaje wkręcona poniżej węzła przedsionkowo-komorowego, a w większości przypadków w obszarze prawego przedsionka, tuż nad pierścieniem trójdzielnym, i stymuluje wprost lub bezpośrednie sąsiedztwo pęczka Hisa. Tym samym lewa i prawa komora są stymulowane synchronicznie i fizjologicznie przy użyciu układu bodźco-przewodzącego serca. Uzyskujemy w miejsce maksymalnie kilkupunktowej stymulacji serca, stymulację za pomocą włókien Purkiniego, które powstają na skutek rozwidlenia pęczka Hisa (ryc. 1).

MT: Dlaczego klasyczna stymulacja serca nie jest optymalna?

DR RAFAŁ GARDAS: Ponieważ może prowadzić do rozwoju kardiomiopatii postymulacyjnej. Ryzyko wystąpienia takiego problemu pojawia się, kiedy odsetek stymulacji prawej komory przekracza 20-40 proc. Podejrzewa się, że przyczyną jest niefizjologiczne pobudzenie przebiegające w kierunku przeciwnym do kierunku perfuzji wieńcowej, co z kolei prowadzi do powstawania mikroepizodów niedokrwienia i reperfuzji ze wszystkimi konsekwencjami dla czynności hemodynamicznej i morfologii lewej komory.

MT: Którzy pacjenci kwalifikują się do leczenia serca metodą stymulacji pęczka Hisa?

K.G.: Potężną grupę pacjentów poddawanych elektrokardioterapii stanowią chorzy z migotaniem przedsionków i wolną odpowiedzią komór; podobnie pacjenci z zachowaną czynnością przedsionków, ale z blokiem przedsionkowo-komorowym. Z kolei jeżeli taki p...