Medycyna sportowa
Terapia w wodzie – czy dla każdego?
Dr n.k.f. Anna Ogonowska-Słodownik
Zawsze uważano, że woda sprzyja uzdrowieniu i dlatego była i jest szeroko stosowana w leczeniu dolegliwości. Samo zanurzenie w wodzie wywiera wpływ na ciało ludzkie. Efekty te są zarówno natychmiastowe, jak i opóźnione; pozwalają na skuteczne zastosowanie środowiska wodnego u pacjentów z różnymi problemami zdrowotnymi. Terapia w wodzie jest wykorzystywana w leczeniu osób z problemami mięśniowo-szkieletowymi, neurologicznymi, układu krążenia.
Wiedza dotycząca działania wody na organizm może pomóc lekarzom rehabilitacji, fizjoterapeutom w stworzeniu optymalnego planu leczenia, indywidualnie dopasowanego do pacjenta pod względem rodzaju aktywności, temperatury wody, głębokości zanurzenia oraz czasu trwania terapii.
Czym jest terapia w wodzie?
Termin terapia w wodzie (aquatic therapy) odnosi się do szczególnej praktyki fizjoterapii, skierowanej na rehabilitację lub osiągnięcie konkretnych celów fizycznych i funkcjonalnych pacjentów, wykorzystując środowisko wodne. Różni się on od bardziej ogólnego określenia hydroterapia, które obejmuje także samo zanurzenie w wodzie, balneoterapię, kąpiele wodne, natryski i kąpiele wirowe. Ćwiczenia w wodzie mają zaś na celu jedynie trening kondycji fizycznej zarówno osób zdrowych, jak i z różnymi problemami.
Podobnie jak w przypadku każdej innej formy terapii, te podejmowane w wodzie mają zalety i wady. Ze względu na wypór wody środowisko wodne zapewnia pacjentowi możliwość szybszego wykonywania ćwiczeń niż na lądzie. Umożliwia także fizjoterapeutom wcześniejsze wykonywanie ćwiczeń, gdy konieczne jest ograniczenie obciążania w procesie rehabilitacji.
Ponadto wiele korzyści z ćwiczeń wykonywanych na lądzie można przenieść do środowiska wodnego; są to m.in.: poprawa zakresu ruchu, wzmocnienie, rozciąganie.
Niektóre wady podejmowania terapii w wodzie to ryzyko infekcji otwartych ran, wyższy koszt w porównaniu z terapią na lądzie oraz znalezienie wykwalifikowanego fizjoterapeuty. Decydując się na podjęcie tej terapii, należy pamiętać o następujących zasadach:
1. Terapeuta powinien ocenić, czy środowisko wodne będzie bardziej skuteczne niż terapia na lądzie lub będzie stanowiło jej niezbędne uzupełnienie.
2. Terapeuta musi zdecydować, czy praca w środowisku wodnym jest możliwa, biorąc pod uwagę kwestie bezpieczeństwa oraz przeciwwskazania.
3. Niezbędna jest ocena, czy terapia w wodzie jest możliwa ze względu na warunki, zasoby finansowe pacjenta oraz dostępność terapeutów pracujących w środowisku wodnym