Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych

Alergiczny nieżyt nosa (ANN) jest najczęstszą chorobą niezakaźną dróg oddechowych. Na nieżyt nosa cierpi 14,5 mln Polaków, w tym na alergiczny 8,5 mln. Nieżyt nosa znacząco obniża jakość życia, wpływa na życie społeczne oraz zmniejsza efektywność nauki i pracy. Nieleczony lub nieprawidłowo leczony może być przyczyną powikłań ze strony dolnych dróg oddechowych (w tym astmy), górnych dróg oddechowych, układu krążenia, zatok przynosowych i uszu.[1]

W badaniach nad działaniem eukaliptolu przeprowadzonych przez Kehrla i wsp.[2] uwzględniono uczestników w średnim wieku 30 ±9 lat (zakres 18-57 lat), 56 proc. stanowili mężczyźni. Około 43 proc. osób zgłosiło współistniejące alergie, a 44 proc. było palaczami na początku badania. Średni czas trwania objawów zapalenia zatok przynosowych wynosił około 3,5 dnia przed rozpoczęciem leczenia eukaliptolem lub placebo. Na początku grupy były porównywalne. Znaczące różnice w punktacji objawów były widoczne już 4 dnia i wskazywały na większą skuteczność eukaliptolu, a w 7 dniu tylko 8 proc. grupy przyjmującej ten preparat nie osiągnęło 50-proc. zmniejszenia wyników w stosunku do wartości wyjściowej w porównaniu z 73 proc. uczestników otrzymujących placebo. Dodatkowo badacze stwierdzili, że stężenie białka C-reaktywnego zostało zmniejszone w większym stopniu u uczestników otrzymujących eukaliptol w porównaniu z placebo, chociaż nie zaobserwowano różnic w liczbie leukocytów ani szybkościach sedymentacji erytrocytów. Autorzy wnioskują, że wczesne podanie eukaliptolu przy ostrym zapaleniu błony śluzowej nosa i zatok przynosowych może skutecznie złagodzić objawy, a co za tym idzie – zmniejszyć liczbę przepisywanych antybiotyków.[3-5]

Zapalenie oskrzeli

Chociaż zapalenie oskrzeli jest najczęściej spowodowane infekcją wirusową, antybiotyki są powszechnie i niepotrzebnie przepisywane, co nie przyspiesza powrotu do zdrowia, a może prowadzić do rozwoju lekooporności. Zastosowanie preparatu na bazie eukaliptolu może ograniczyć dokuczliwe objawy ze strony układu oddechowego i tym samym poprawić samopoczucie chorych. W badaniu przeprowadzonym przez Fischera i Dethlefsena[6] po 4 dniach przyjmowania preparatu z eukaliptolem odnotowano statystycznie znaczącą poprawę w łagodzeniu objawów choroby w porównaniu z grupą placebo, ponieważ napady kaszlu znacznie się zmniejszyły. Uporczywy kaszel jest głównym kryterium diagnostycznym ostrego zapalenia oskrzeli, a zatem redukcja jego napadów jest dobrym wskaźnikiem skuteczności terapii. Po 10 dniach nasilenie objawów było podobne w obu grupach, co jest zgodne z prawidłowym postępem choroby, ponieważ ostre wirusowe zapalenie oskrzeli jest zwykle samoograniczające się i stan chorego poprawia się samoistnie po tym czasie.[5] Eukaliptol powoduje wzrost częstości rytmu rzęskowego o 8,2 proc.[7]