Medical Tribune: Przez ostatnie lata dysponowaliśmy jedynie badaniami obserwacyjnymi dotyczącymi medycznej marihuany. Jakie są obecnie twarde dowody potwierdzające skuteczność kannabinoidów?

Prof. Judyta Cielecka-Piontek: Zgadza się. Surowiec konopny był wykorzystywany w praktyce lekarskiej od bardzo dawna. Skupiając się na współczesnych losach kannabinoidów, nie można pominąć informacji, że Farmakopea Polska II już w 1937 r. uwzględniała surowiec konopny. Później dla konopi nadeszły gorsze czasy, pozytywny trend wyhamował. Prohibicja w Stanach Zjednoczonych spowodowała, że konopie były na cenzurowanym. Jednak wraz ze wzrostem wiedzy farmakologicznej zaczęto ponownie postrzegać je inaczej. Przyczyniła się do tego również zmiana wytycznych wielu towarzystw naukowych, np. Szwajcarskiego Towarzystwa Konopi w Medycynie (Swiss Society of Cannabis in Medicine), co spowodowało, że kannabinoidy wróciły do lecznictwa jako surowce farmaceutyczne, spełniające wymagania roślinnego produktu leczniczego. Dzisiejsze wskazania do ich stosowania zostały wyznaczone na podstawie twardych dowodów naukowych, czyli wyników wielu badań klinicznych. Liczne opracowania zestawiają rezultaty badań klinicznych, np. w Cannabis for Medical Use: Analysis of Recent Clinical Trials in View of Current Legislation, Front Pharmacol. 2022.doi:10.3389/fphar.2022.888903 zebrane są wyniki 18 badań klinicznych wskazujących na efektywność leczenia konopiami pacjentów z wieloma różnymi schorzeniami. Zarówno przetwory z suszu konopnego, jak i sam susz mogą być rekomendowane do leczenia i/lub łagodzenia przebiegu oraz objawów wielu chorób, takich jak spastyczność mięśni w stwardnieniu rozsianym, ból neuropatyczny, lekooporne padaczki, albo do hamowania wymiotów w wybranych jednostkach chorobowych.

W lutym w Londynie odbyła się konferencja (2nd International Congress on Clinical Trials on Cannabis) poświęcona raportowaniu wyników najnowszych badań klinicznych i doniesień naukowych. Wskazywano nowe możliwości terapeutycznego zastosowania kannabinoidów, przy − co ważne − ciągłym potwierdzaniu wysokiego bezpieczeństwa chorych w trakcie ich stosowania.

MT: W jakich obszarach medycyny kannabinoidy wykazują zatem działanie farmakologiczne, zarówno środki z CBD (kannabidiol), jak i z THC (tetrahydrokannabinol lub delta-9-tetrahydrokanabinol)?