Endometrioza to choroba charakteryzująca się występowaniem tkanki podobnej do endometrium w innej lokalizacji niż jama macicy. Dotyczy 10-15 % kobiet w wieku rozrodczym i 30-50% niepłodnych. Można ją rozpoznać również w okresie młodzieńczym i po menopauzie. O tym, dlaczego jest nadal „krwawiącą raną ginekologii” i o algorytmach jej leczenia, mówi dr n. med. Joanna Jacko, specjalistka położnictwa, ginekologii i ginekologii onkologicznej, ultrasonografistka, operatorka zabiegów laparoskopowych endometriozy głęboko naciekającej, w tym operacji robotycznych. Dr Jacko przekonuje, że konieczne jest poszerzanie świadomości na temat tej choroby wśród ginekologów i innych specjalistów: lekarzy, fizjoterapeutów, dietetyków, psychoterapeutów oraz wspieranie merytoryczne organizacji pacjenckich podczas prowadzonych przez nie akcji.

Definicja i etiologia

Etiologia powstawania endometriozy jest nieznana. Jest to estrogenozależna, przewlekła choroba zapalna, związana z zaburzeniami w obrębie układu immunologicznego, o stwierdzonym podłożu genetycznym, środowiskowym (zmiany epigenetyczne) i infekcyjnym. Spośród wielu hipotez powstawania endometriozy żadna nie wyjaśnia do końca i jednoznacznie tego procesu, a brak identyfikacji czynników etiologicznych uniemożliwia profilaktykę i skuteczne leczenie przyczynowe chorych na endometriozę. Jedna z najstarszych teorii mówi o wstecznym miesiączkowaniu, tj. przemieszczaniu się krwi miesiączkowej wraz z fragmentami endometrium drogą jajowodową do jamy otrzewnowej (wsteczna miesiączka bez towarzyszących zaburzeń immunologicznych i hormonalnych nie doprowadza do powstania endometriozy). Wiadomo też, że rozwojowi i szerzeniu się zmian endometrialnych sprzyjają czynniki infekcyjne prowadzące do hipoksji tkanek.

Objawy zależne od lokalizacji

Od pierwszych objawów do rozpoznania endometriozy czasem mija 7-10 lat, po średniej liczbie 5-8 konsultacji medycznych. Aktywność wydzielnicza i reakcje na zmiany hormonalne cyklu miesiączkowego ektopowo położonych ognisk zrębu i gruczołów endomet...

Diagnostyka endometriozy

Podstawą rozpoznania jest dobrze zebrany wywiad, bardzo dokładne przedmiotowe badanie ginekologiczne i specjalistyczne badania obrazowe. Badanie ginekologiczne powinno objąć badania: we wziernikach, dwuręczne zestawione i w wybranych przypadkach p...