Zespół chronicznego zmęczenia (CFS − chronic fatigue syndrome) to wyniszczająca choroba przewlekła, która charakteryzuje się wyczerpaniem zasobów energetycznych organizmu − zarówno tych fizycznych, jak i psychicznych, co skutkuje ogólnie złym samopoczuciem po nawet najmniejszej aktywności. Według ostatnich raportów epidemiologicznych z 2020 r. szacuje się, że ok. 67 mln ludzi na świecie ma zdiagnozowany CFS¹, w tym zarówno dorośli, jak i dzieci. W przypadku młodzieży szkolnej (wiek 12-17 lat) występowanie CFS określa się na 24 do 116 na 100 tys. przypadków². CFS znacząco wpływa na codzienne funkcjonowanie i ogranicza zdolności do wykonywania zadań domowych oraz zawodowych, a także prowadzenia życia towarzyskiego i rodzinnego − aż 75% pacjentów z CFS jest niezdolnych do pracy, przy czym 25-29% z nich nie jest w stanie wyjść z domu. W rzeczywistości zaledwie 16% spośród tych osób jest zdolnych podjąć lekką pracę w niepełnym lub pełnym wymiarze godzin³.

Objawy CFS

W porównaniu z innymi chorobami przewlekłymi, objawy zespołu chronicznego zmęczenia okazują się znacznie bardziej wyniszczające, co zostało potwierdzone badaniami wykazującymi, że ci pacjenci charakteryzują się gorszą jakością zdrowia niż osoby ze...

Chociaż nadal niewiele wiadomo na temat nietolerancji pokarmowej u pacjentów z CFS, istnieją przesłanki wskazujące, że część z tych, którzy zgłaszają dolegliwości ze strony układu pokarmowego, w szczególności bóle brzucha i wzdęcia, wraz z objawami zmęczenia, bólu głowy i zaburzeniami funkcji poznawczych, może mieć nieceliakalną wrażliwość na gluten/pszenicę (NCWS − non-coeliac wheat sensitivity) i inne zboża, co jest wynikiem uszkodzenia nabłonka jelitowego⁹.

Z uwagi na fakt, że współistnienie dolegliwości żołądkowych i psychiatrycznych coraz częściej jest zgłaszane przez pacjentów z CFS, temat ten stał się ciekawą ścieżką badań w ostatnich latach. Warto zauważyć, że funkcjonalne zespoły somatyczne (FS...