Około dwóch miliardów osób na świecie ma wysoki wskaźnik masy ciała (BMI – body mass index) i te statystyki wciąż rosną. Szacuje się że do 2035 r. ta liczba się podwoi. W Polsce dwóch na trzech pacjentów ma nieprawidłowe BMI, czyli jest to ponad 60% społeczeństwa. Ponad 20% mieszkańców naszego kraju, czyli 9 mln, choruje na otyłość. Szacuje się, że liczba mężczyzn z otyłością do 2025 r. osiągnie aż 30% populacji, a kobiet 25%.

Według definicji otyłość to przewlekła choroba, która nie ustępuje samoistnie, ma tendencję do nawrotów oraz wiąże się z dużą liczbą powikłań medycznych, społecznych, ekonomicznych i psychologicznych. To jedno z większych zagrożeń zdrowotnych XXI w.

Marta Pawłowska, dyrektorka Prezydium Partnerstwa na rzecz Profilaktyki i Leczenia Otyłości, początków tej epidemii upatruje w cywilizacyjnych zmianach stylu życia w krajach wysoko rozwiniętych. Początek tego zjawiska sięga lat 50. i 60. XX w. Na skutek globalizacji rynków reklamy i poprawy statusu materialnego obywateli nastąpił zwrot ku zunifikowanej diecie. Stracono zainteresowanie żywnością lokalną na rzecz globalnej żywności przetworzonej, z dużą zawartością cukru, soli, tłuszczu i białka zwierzęcego. Zmienił się styl życia w kierunku tzw. trzech foteli: w domu, w pracy albo w szkole i fotel w samochodzie.

– Konsekwencją jest otyłość. Dziś stoimy wobec konieczności odejścia od nadmiernego konsumpcjonizmu i powrotu do zdrowych nawyków i postaw. Musimy to zrobić dla ratowania zdrowia i życia kolejnych pokoleń. Żarty się skończyły – mówi Marta Pawłowska.

Choroba otyłościowa już od dziecka

Podobnie jak u dorosłych, także u dzieci narasta problem otyłości, z tym że w przypadku dzieci postępuje szybciej. W ciągu ostatnich 10 lat podwoiła się liczba dziewczynek chorujących na otyłość drugiego stopnia. Dlatego krajowy plan strategiczny redukcji otyłości w Polsce powinien uwzględniać również tę grupę wiekową.

– W nielicznych krajach wysoko rozwiniętych ta tendencja powoli wyhamowuje, co wiąże się z licznymi działaniami rządowymi. To pokazuje, jak wiele można zrobić przy odpowiedniej polityce zdrowotnej – zauważa dr hab. n. med. Michał Brzeziński z Katedry i Kliniki Pediatrii, Gastroenterologii, Alergologii i Żywienia Dzieci Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.