Dna moczanowa to schorzenie związane z występowaniem nawrotowych zapaleń stawów, które są spowodowane krystalizacją moczanu jednosodowego w płynie stawowym, fagocytozą kryształów i powstawaniem ich złogów w tkankach stawowych oraz w innych tkankach i narządach.

Górna granica prawidłowego stężenia kwasu moczowego w surowicy krwi u mężczyzn wynosi 5,2 mg/dl, u kobiet przed menopauzą 4,0 mg/dl, a po menopauzie 4,7 mg/dl. Hiperurykemię definiuje się jako stężenie kwasu moczowego >7 mg/dl. Hiperurykemia nie jest kryterium niezbędnym do rozpoznania dny, gdyż większość osób z hiperurykemią nigdy na nią nie zachoruje. Należy jednak zaznaczyć, że wzrost stężenia kwasu moczowego silnie koreluje z ryzykiem ujawnienia się choroby. W przypadku gdy stężenie kwasu moczowego w surowicy przekracza 9 mg/dl, ryzyko wystąpienia objawów dny wynosi ok. 80%. Z drugiej strony zdarza się, że chorzy na dnę mają prawidłowe stężenia kwasu moczowego w surowicy.

Rodzaje i przyczyny dny moczanowej

Wyróżniamy dnę pierwotną i nabytą. Pierwotna dna spowodowana jest genetycznie uwarunkowanymi nieprawidłowościami dotyczącymi funkcji enzymów uczestniczących w przemianach puryn. Z kolei nabyta dna jest związana z następującymi stanami klinicznymi: ze zwiększoną podażą puryn w diecie, zwiększonym obrotem nukleotydów w organizmie w chorobach rozrostowych (pod wpływem działania radioterapii lub niektórych leków), z przyśpieszonym rozkładem adenozynotrójfosforanu (ATP – adenosino triphhosphate) (w następstwie dużego spożycia alkoholu), upośledzeniem wydalania kwasu moczowego przez nerki. Innymi przyczynami mogą być nadmierny wysiłek fizyczny, niedoczynność tarczycy, nadczynność przytarczyc.

Metabolizm kwasu moczowego

Kwas moczowy jest końcowym produktem przemian puryn w organizmie człowieka. Kwas moczowy i jego sól sodowa (moczan jednosodowy) występują głównie w formie wolnej (niezwiązanej z białkami) i w większości są wydalane przez nerki. Większość puli mocz...

Zawarte w żywności kwasy nukleinowe są rozkładane przez nukleazy soku trzustkowego, z uwolnieniem adeniny i guaniny, które następnie mogą być wchłonięte do krwiobiegu lub metabolizowane w nabłonku jelitowym do kwasu moczowego i wydalane z kałem. W...