Wytyczne

Programy lekowe w neurologii w Polsce

Istnieją liczne jednostki chorobowe, których terapia ze względu na koszty byłaby niemożliwa dla wielu pacjentów. W Polsce dostępne są programy lekowe Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), które pozwalają na leczenie chorych w wielu wskazaniach, również z zakresu neurologii

Leczenie jest bezpłatne dla uczestnika i prowadzi je wyspecjalizowany ośrodek, który zamawia lek, a następnie podaje go lub wydaje choremu. Dostęp pacjenta do leczenia uwarunkowany jest spełnieniem przez niego kryteriów włączenia do danego programu lekowego, a także niewystępowaniem żadnego z kryteriów wyłączenia. Niniejsza publikacja podsumowuje programy lekowe obowiązujące w leczeniu chorób z zakresu neurologii.

Dystonie ogniskowe i połowiczego kurczu twarzy

Program leczenia dystonii ogniskowych i połowiczego kurczu twarzy obejmuje pacjentów z kręczem karku, kurczem powiek, dystonią krtaniową, dystonią twarzy i połowiczym kurczem twarzy. W leczeniu stosuje się toksynę botulinową A, którą w zależności od preparatu i typu zaburzeń podaje się w różnych dawkach. Preparat można ordynować maksymalnie cztery razy w ciągu roku, przy czym ostateczna decyzja o częstotliwości podań zależy od stanu klinicznego pacjenta. Do leczenia kwalifikowani są pacjenci, u których potwierdzono dystonię poprzez wykonanie diagnostyki różnicowej – badań obrazowych głowy i szyi, laboratoryjnych oraz oceny okulistycznej. Ponadto należy u nich wykluczyć miastenię i zespoły miasteniczne, aktywne zakażenie, a także ciążę. Toksyny botulinowej nie wolno podawać chorym z nadwrażliwością na lek oraz przyjmującym leki blokujące przewodnictwo nerwowo-mięśniowe. Do kwalifikacji należy wykonać badania laboratoryjne – morfologię, stężenie miedzi i ceruloplazminy we krwi, RTG kręgosłupa szyjnego u chorych z kręczem karku oraz tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny (MRI – magnetic resonance imaging) głowy u pacjentów z kręczem karku lub połowiczym kurczem twarzy. Uczestnicy leczeni są do czasu odnoszenia korzyści z terapii lub dopóki nie pojawi się oporność na lek1.

Spastyczność kończyn górnej i/lub dolnej po udarze mózgu

Innym wskazaniem do leczenia toksyną botulinową A jest spastyczność po udarze mózgu. Może ona dotyczyć zarówno kończyny górnej, jak i dolnej. Do terapii kwalifikowani są pacjenci dorośli po przebyciu udaru niedokrwiennego lub krwotocznego mózgu, u...

Profilaktyczne leczenie chorych na migrenę przewlekłą

Migrena może być również leczona z użyciem toksyny botulinowej. Ponadto program lekowy obejmuje leczenie przeciwciałami – erenumabem i fremanezumabem, które podaje się w przypadku nieskuteczności toksyny botulinowej lub przeciwwskazań do jej podaw...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zastosowanie immunoglobulin u pacjentów z chorobami neurologicznymi

Do leczenia immunoglobulinami kwalifikuje się osoby z następującymi rozpoznaniami: przewlekła zapalna polineuropatia demielinizacyjna, wieloogniskowa neuropatia ruchowa, miastenia, zespoły paranowotworowe (zespół miasteniczny Lamberta-Eatona, [...]

Terapie w stwardnieniu rozsianym

Program leczenia pacjentów ze twardnieniem rozsianym (SM – sclerosis multiplex) różni się w zależności od postaci choroby. Jest też kilka leków, które można [...]

Leczenie zapalenia nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego

W leczeniu pacjentów z zapaleniem nerwów wzrokowych i rdzenia kręgowego (NMOSD − neuromyelitis optica spectrum disorders) w ramach programu lekowego NFZ stosuje się satralizumab, przeciwciało [...]

Leczenie zaburzeń ruchowych u pacjentów z zaawansowaną chorobą Parkinsona

Pacjenci z rozpoznaną chorobą Parkinsona na początku leczenia przyjmują zwykle preparaty lewodopy, agonistów receptorów dopaminowych, rasagilinę lub inne. Chorzy, u których tego rodzaju [...]

Leczenie rdzeniowego zaniku mięśni

Leczenie rdzeniowego zaniku mięśni dotyczy zarówno pacjentów pediatrycznych, jak i dorosłych. Program lekowy obejmuje 3 leki: onasemnogen abeparwowek, nusinersen i rysdyplam. Onasemnogen abeparwowek [...]

Leczenie chorych z zespołem Lamberta-Eatona

Pacjenci z zespołem Lamberta-Eatona mogą być, w ramach programów lekowych, leczeni zarówno za pomocą immunoglobulin dożylnych, jak i amifamprydyny. Amifamprydynę podaje się doustnie codziennie. [...]

Terapie w chorobie Wilsona

W leczeniu choroby Wilsona w ramach programu NFZ stosuje się trientynę. Program przeznaczony jest zarówno dla pacjentów pediatrycznych od 5 r.ż., jak i dorosłych. [...]

Podsumowanie

W neurologii spotykamy się z wieloma nieuleczalnymi chorobami, które powodują niesprawność pacjentów oraz pogorszenie jakości ich życia. Leczenie wielu z nich nadal nie jest [...]

Do góry