Przeciwciała „nagie”

Chłoniak agresywny wymaga agresywnego leczenia, a intencją jest doprowadzenie do całkowitej jego eradykacji, czyli do wyleczenia pacjenta. Tę chorobę w XX w. leczyło się wyłącznie chemioterapią. Najpowszechniejszym schematem terapeutycznym było zastosowanie kombinacji leków CHOP: cyklofosfamid, doksorubicyna, winkrystyna i prednizon, a standard ten obowiązywał przez co najmniej dwie dekady ubiegłego stulecia. Współcześnie intensywność leczenia przenosi się na różne formy immunoterapii, czyli wykorzystanie własnych mechanizmów odpornościowych organizmu do pozbycia się komórek chłoniaka.

Pierwszą formą immunoterapii były przeciwciała „nagie” − immunoglobuliny w niezmodyfikowanej formie o określonej swoistości monoklonalnej. Na początku XXI w. pojawił się rytuksymab, przeciwciało monoklonalne, które rozpoznawało antygen CD20, występujący na komórkach chłoniaka. Dodano go do schematu chemioterapii i wykazano, że wpływa to korzystnie nie tylko na przeżycie wolne od progresji, ale też na przeżycie całkowite. Ten standard obowiązywał przez kolejne kilkanaście lat. Przeciwciała „nagie”, takie jak rytuksymab, przyłączają się do komórki chłoniaka i angażują różne mechanizmy odporności organizmu, takie jak układ dopełniacza bądź cytotoksyczność zależna od przeciwciał. Mogą też bezpośrednio indukować apoptozę, czyli kontrolowaną śmierć komórki. W ten sposób przyczyniają się do zwalczenia nowotworu. W ostatnich latach dostępne jest inne „nagie” przeciwciało monoklonalne – tafasytamab o swoistości anty-CD19. W skojarzeniu z lekiem immunomodulujacym – lenalidomidem tafasytamab został zarejestrowany w leczeniu 2 lub kolejnej linii.

Immunotoksyny

Wariant pośredni pomiędzy immunoterapią i chemioterapią stanowią immunotoksyny – cząsteczki przeciwciał monoklonalnych z dołączoną toksyną. Przeciwciało dostarcza truciznę w sposób celowany do komórki chłoniakowej. Do tej grupy leków należy polatu...