Ochrona zdrowia

Czy model transformacji opieki zdrowotnej opartej na wartościach zreformuje system?

Systemy ochrony zdrowia na całym świecie cechuje pogarszająca się efektywność. Nadal są one nakierowane na chorobę, a nie na chorego. Koncepcja transformacji systemu uwzględniającego wartość dla pacjenta (VBHC − value based helathcare) to nie tylko sposób na zmianę zasad refundacji kosztów leczenia, ale przede wszystkim nowa metoda postrzegania pacjenta zarówno w zakresie profilaktyki, jak i leczenia w systemie ochrony zdrowia. W artykule omówiono, jak podporządkować zmiany w tym obszarze, by stały się one w pełni zgodne z zasadami VBHC

Problem rosnących kosztów leczenia i spadku efektywności dostępnych systemów ochrony zdrowia jest zjawiskiem ogólnoświatowym. Brak jednak jednoznacznej diagnozy, co jest tego przyczyną1,2. Koszty funkcjonowania opieki zdrowotnej stale rosną, a jakość świadczonych usług się pogarsza. Zjawisko to dotyczy prawie wszystkich systemów opieki zdrowotnej na świecie. Harold D. Miller wskazał na rosnącą potrzebę dostarczenia choremu nie tylko efektywnego leczenia, ale także adekwatnej do jego indywidualnej sytuacji opieki i wsparcia1,3. Początkowa fascynacja organizatorów systemu ochrony zdrowia systemami fee-for-service (opłata za usługę) obecnie nie jest już aktualna. Takie systemy okazały się źródłem wielu nadużyć i zjawisk, takich jak nadmiarowe diagnozy (overdiagnosis) oraz leczenie (overtreatment). Ich dalsze promowanie może prowadzić do jeszcze większego spadku efektywności systemów opieki zdrowotnej1,4. Nową koncepcję transformacji ochrony zdrowia zainicjowali Michael E. Porter i Elizabeth O. Teisberg, którzy przedstawili jej zręby. Opiera się ona na tym, by system, funkcjonując, wytwarzał wartość dodaną dla pacjenta, a nie skupiał się jedynie na liczbie wykonanych procedur. Dopiero wówczas będzie można całościowo policzyć koszty całego cyklu tworzenia wartości. Relacja wartości do kosztów to równanie Portera i zarazem rdzeń modelu VBHC5, który staje się powoli powszechnie akceptowanym modelem restrukturyzacji niewydolnych systemów ochrony zdrowia − zarówno na poziomie danej jednostki (poziom mikro), jak i w makroskali danej organizacji ubezpieczeniowej lub krajowego systemu ochrony zdrowia. Przy jego pomocy można zorganizować nowy systemu refundacji kosztów leczenia.

Wartości powstające w wyniku leczenia

Historia VBHC rozpoczyna się od koncepcji Portera i Teisberg5, którzy w pierwszej dekadzie XX w. przedstawili definicję wartości w medycynie, powstającej w wyniku leczenia − realizacji procesu diagnostyczno-terapeutycznego. Od początku Porter zwró...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zrozumienie punktu widzenia pacjenta

Za kluczowe dla przygotowania uznano powstanie zintegrowanego systemu opieki w danej organizacji i głęboką reformę sposobu postrzegania pacjenta. Dominującą cechą systemu powinno stać [...]

Transformacja systemów ochrony zdrowia zgodnie z modelem VBHC

Wedle definicji Portera sukces organizacji w ochronie zdrowia zależy od jej zdolności do realizacji strategii polegającej na tworzeniu mierzalnych wartości dla pacjentów11. [...]

Modyfikacja kultury organizacji

Zmiany wprowadzane podczas transformacji nie powinny polegać na realizacji prostych celów bez modyfikacji kultury organizacji, takich jak np. wzrost przychodu, redukcja [...]

{{{|Fig. 6}}}

Wartością dla pacjenta są głównie wyniki związane z realizacją całego cyklu terapeutycznego. W tym kontekście istotnej wagi nabierają wskaźniki, które niosą informację o osiągniętym [...]

Wskaźniki jakości leczenia i korzyści dla chorych

Wartością dla pacjenta są głównie wyniki związane z realizacją całego cyklu terapeutycznego. W tym kontekście istotnej wagi nabierają wskaźniki, które niosą informację o osiągniętym [...]

Doświadczenia w zakresie wprowadzania modelu VBHC

W licznych organizacjach działających na świecie wdrażana jest aktualnie transformacja zgodnie z modelem VBHC. Wiodącymi krajami w tym zakresie są: Holandia, Szwecja, Brazylia, Stany [...]

Dyskusja i podsumowanie

System ochrony zdrowia musi się zmieniać i stawać bardziej elastyczny, co warunkuje rozwój cywilizacyjny. Odchodzi się od systemu, którego podstawą jest liczba [...]

Do góry