W SKRÓCIE

Zakażenia florą mieszaną są częste w takich chorobach jak szpitalne i respiratorowe zapalenie płuc. Coraz częściej zdarzają się jednak u pacjentów z pozaszpitalnym zakażeniem dolnych dróg oddechowych. Nowe bardziej wiarygodne dane o częstości zakażeń florą mieszaną u tych pacjentów uzyskano m.in. dzięki zastosowaniu najnowszych metod diagnostycznych (m.in. metod biologii molekularnej). Należy wyjaśnić dwie kwestie, czy rokowanie w zakażeniu florą mieszaną jest gorsze i czy należy zmienić schematy empirycznej antybiotykoterapii, tak by dostosować je do możliwości zakażenia więcej niż jednym patogenem.

Wprowadzenie

Zakażenie dolnych dróg oddechowych wywołuje zazwyczaj jeden czynnik, w badaniach nad etiologią choroby w wielu przypadkach udaje się jednak wyizolować więcej niż jeden patogen. Zakażenia florą mieszaną stanowią istotny odsetek (40-60%) szpitalnych zapaleń płuc.¹ Coraz większy udział flory mieszanej obserwuje się w pozaszpitalnych zakażeniach dolnych dróg oddechowych. Jest to niezwykle ważny problem, ponieważ kilka patogenów może komplikować przebieg choroby, a także wymagać modyfikacji empirycznych schematów leczenia przeciwbakteryjnego.

Zakażenie florą mieszaną wywołują przeróżne kombinacje wirusów, bakterii, grzybów i pasożytów wchodzące ze sobą w interakcje przynajmniej na kilka sposobów.² Najlepiej poznano interakcje zakażeń bakteryjnych i wirusowych. Wyniki podłużnych badań epidemiologicznych sugerują związek między zakażeniami wirusowo-bakteryjnymi a sezonowym szczytem zachorowalności na infekcje wirusowe bezpośrednio poprzedzające zakażeniea bakteryjne.³ Co więcej, wydaje się że przy nadkażeniu bakteryjnym objawy kliniczne są cięższe i dłużej się utrzymują. W czasie epidemii grypy za zwiększoną umieralność w dużym stopniu odpowiada nakładające się bakteryjne zapalenie płuc.⁴ W badaniach na zwierzętach wykazano, że u myszy zakażonych wirusem zakażenie bakteryjne wiąże się z większymi mianami patogenu w płucach oraz większym układowym zasięgiem infekcji bakteryjnej w porównaniu z wyjściowo zdrowymi osobnikami.⁵ Wirusy upośledzają transport rzęskowy i zwiększają ekspresję receptorów adhezyjnych dla bakterii.⁶ W zakażeniu wirusowo-bakteryjnym znacznie większy niż w przypadku zakażenia jednym patogenem jest naciek komórek zapalnych, przez co i płuca są narażone na większe uszkodzenie.^5-7

Patogeny atypowe (Chlamydia pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae, Legionella pneumophila) wykrywa się w ok. 25% przypadków zapaleń płuc i w 5-10% zaostrzeń POChP. Ponadto, dodatkowe patogeny wykrywa się w 60% przypadków zapaleń płuc o etiologii C. pn...