W skrócie

Najczęstszymi objawami idiopatycznych miopatii zapalnych są osłabienie mięśni i ich męczliwość, ale choroby te często zajmują również inne narządy, takie jak skóra, płuca, stawy i serce. Zmiany narządowe mogą pojawić się przed wystąpieniem, w trakcie wystąpienia lub po wystąpieniu objawów mięśniowych. Jednym ze sposobów klasyfikacji ocenianych w tych chorobach parametrów jest wykorzystanie International Classification of Functioning, Disability and Health. Parametry te można podzielić na odnoszące się do uszkodzenia tkanek oraz oceniające ograniczenie aktywności i uczestnictwa w życiu społecznym. Większość stosowanych w zapaleniach mięśni parametrów oceny można zaklasyfikować jako mierniki uszkodzenia tkanek, czego przykładem jest ocena siły mięśniowej, pomiar aktywności enzymów mięśniowych w surowicy i badania czynnościowe układu oddechowego. Równie ważne są jednak mierniki ograniczenia aktywności i uczestnictwa w życiu społecznym, np. Myositis Activities Profile, wizualna skala analogowa do oceny wpływu choroby na ogólne samopoczucie i kwestionariusz o nazwie short form-36, oceniający jakość życia zależną od stanu zdrowia.

Wprowadzenie

Idiopatyczne miopatie zapalne to heterogenna grupa chorób o wspólnych objawach, takich jak osłabienie siły mięśniowej i męczliwość mięśni. W oparciu o różnice w objawach klinicznych i histopatologicznych choroby te klasyfikuje się jako zapalenie wielomięśniowe, zapalenie skórno-mięśniowe i wtrętowe zapalenie mięśni.^1-3 Podklasy zapalenia mięśni można również rozpoznać na podstawie obecności autoprzeciwciał, zwłaszcza autoprzeciwciał swoistych dla zapalenia mięśni. Miopatie zapalne nie są chorobami wyłącznie mięśni. Zmiany często występują w innych narządach, w tym w skórze w przebiegu zapalenia skórno-mięśniowego, a także w płucach, sercu, stawach i przewodzie pokarmowym. W ostatnich latach stworzono i częściowo zwalidowano skale kliniczne służące do oceny aktywności choroby, uszkodzeń narządowych, sprawności mięśni i wpływu na jakość życia zależną od stanu zdrowia.⁴ Co istotne, skale te uwzględniają wielonarządowe zmiany w przebiegu zapalenia mięśni. Choć zostały opracowane na potrzeby badań naukowych, są stosowanie w praktyce klinicznej i mogą być pomocne zarówno we wstępnym badaniu pacjenta, u którego podejrzewa się zapalenie mięśni, jak i do oceny skuteczności leczenia. Narzędzia te zostaną omówione poniżej. W pracy przedstawiamy również postępy technologiczne w rozpoznawaniu zapalenia mięśni i ocenie skuteczności leczenia.