Opis przypadku

Mężczyzna, 46 lat, zgłosił się do pulmonologa z powodu głośnego chrapania oraz przerw w oddychaniu podczas snu, które zaobserwowała jego matka. Pacjent skarżył się na długi i nieefektywny sen, poranne zmęczenie oraz senność dzienną (zasypiał na siedząco w pracy). Ponadto w wywiadzie odnotowano nykturię. Według skali senności Epworth¹ (ESS – Epworth sleepiness scale) uzyskał 15 pkt. Dotychczas nie leczył się przewlekle. Kilka miesięcy temu znacznie przytył, a opisane objawy nasiliły się.

W badaniu przedmiotowym stwierdzono otyłość (BMI 33 kg/m²); zwrócono uwagę na nieproporcjonalnie duże dłonie i stopy, wydatny nos, usta i nienaturalnie duży język. Odnotowano: obwód szyi 42 cm, gardło w skali wg Mallampatiego² stopień IV bez przerostu migdałków podniebiennych oraz cofniętą żuchwę (ryc. 1). Na podstawie obrazu klinicznego podejrzewano zespół obturacyjnego bezdechu podczas snu (OBPS).

1. Jakie objawy są charakterystyczne dla zespołu obturacyjnego bezdechu podczas snu?

a. Głośne chrapanie, bezdechy, częste wybudzenia, napadowa duszność nocna

b. Zmęczenie po przebudzeniu, poranne bóle głowy, zasypianie w ciągu dnia w pozycji siedzącej, upośledzenie koncentracji

c. Otyłość, krótka gruba szyja, powiększenie języczka, przerost migdałków i języka, cofnięta żuchwa

d. Nykturia, zaburzenia potencji, zasypianie za kierownicą pojazdu, np. w oczekiwaniu na zmianę świateł

e. Wszystkie powyższe

Zespół obturacyjnego bezdechu podczas snu polega na powtarzających się epizodach zapadania się (bezdechy) lub zwężenia górnych dróg oddechowych (spłycenia oddychania) na poziomie gardła przy zachowanej pracy mięśni oddechowych klatki piersiowej i jej ruchów.3 Następstwem bezdechów lub spłyceń oddychania jest cykliczne zmniejszenie utlenowania krwi tętniczej. Prowadzi ono do zwykle nieuświadomionych wybudzeń z fragmentacją snu i braku snu określanego jako głęboki. Ma to różnorodne skutki patofizjologiczne z rozwojem wielu chorób współistniejących oraz upośledzeniem jakości życia włącznie. Najbardziej spektakularnymi następstwami nierozpoznanego i nieleczonego OBPS mogą być wypadki komunikacyjne oraz powikłania sercowo-naczyniowe, takie jak: udary mózgu lub zawały mięśnia sercowego. Są one przyczyną społecznej izolacji chorych i dużych nakładów finansowych na opiekę nad pacjentami. Można temu zapobiec poprzez właściwe rozpoznanie i skuteczne leczenie choroby.

Bezdechy to podstawowy objaw nocny pozwalający podejrzewać zespół bezdechu podczas snu. Zwykle poprzedzone są głośnym chrapaniem, na które najczęściej zwracają uwagę bliscy chorych. Ich przyczyną może być obturacja dróg oddechowych przez nasadę ję...