Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

1. U 78-letniej pacjentki leczonej przewlekle warfaryną z powodu utrwalonego migotania przedsionków wystąpiły nagle osłabienie prawych kończyn i trudności w mówieniu. Przedmiotowo stwierdzono niedowład połowiczy prawostronny i afazję ruchową. W badaniach wykonanych na szpitalnym oddziale ratunkowym (SOR) po dwóch godzinach od początku objawów stwierdzono prawidłowy wynik tomografii komputerowej (TK) głowy i niedrożność tętnicy środkowej mózgu lewej w badaniu angio-TK naczyń mózgowych. Międzynarodowy znormalizowany współczynnik czasu protrombinowego (INR – international normalized ratio) wynosił 2,8.

2. Które z poniższych nawracających zdarzeń z największym prawdopodobieństwem wskazuje na napad przemijającego niedokrwienia mózgu?

3. 32-letni mężczyzna po przebudzeniu dostrzegł w lustrze opadnięcie kącika ust po stronie prawej; wcześniej przez dwa dni utrzymywał się niewielki ból za uchem prawym, który pacjent wiąże z narażeniem na zimno. W badaniu przedmiotowym stwierdza się po prawej stronie twarzy niemożność unoszenia brwi, zaciskania powiek i szczerzenia zębów. Nie ma innych dolegliwości ani objawów.

4. U 59-letniego mężczyzny od pięciu lat występuje drżenie głowy przypominające potakiwanie oraz drżenie rąk, które utrudnia pisanie i zapinanie guzików. Pacjent nie zażywa przewlekle żadnych leków; przyznaje, że niewielka ilość alkoholu przynosi wyraźną, ale krótkotrwałą poprawę. Wspomina również, że podobne objawy miał jego ojciec. W badaniu przedmiotowym stwierdza się wyłącznie drżenie kinetyczne kończyn górnych i widoczne okresowo drżenie głowy o charakterze potakiwania.

5. 38-letni mężczyzna zgłosił się do lekarza z powodu nawracających napadowych bólów głowy. Od dwóch tygodni z częstością raz lub dwa razy dziennie występują napady bólu, który jest umiejscowiony w okolicy prawego oczodołu i czoła. Ból głowy jest niezwykle silny, ma charakter kłujący i drążący, towarzyszy mu przekrwienie i łzawienie oka prawego oraz wyciek z nosa. Ból ten trwa 40-50 minut, a podczas napadu pacjent jest niespokojny, krzyczy i miota się po pokoju.

6. U 48-letniej pacjentki chorującej od pięciu lat na cukrzycę typu 2 od trzech miesięcy występuje palący ból stóp, nasilający się podczas stania i utrudniający chodzenie; podobne dolegliwości pojawiły się miesiąc temu w rękach. Ból zakłóca sen, utrudnia aktywność fizyczną i codzienne czynności. W badaniu przedmiotowym stwierdza się przeczulicę bólową oraz alodynię na rękach i stopach, a także brak odruchów skokowych.

7. 31-letni mężczyzna zgłosił się do lekarza z powodu nawracających krótkotrwałych układowych zawrotów głowy. Od kilku tygodni występują u niego zawroty głowy o charakterze wirowania otoczenia, które są prowokowane zmianą pozycji (najczęściej schylaniem się pod stół z pozycji siedzącej, obracaniem głowy podczas prowadzenia samochodu lub obracaniem się w łóżku). Pojedynczy epizod trwa nie dłużej niż 1-2 minuty, ale zawroty nawracają wielokrotnie w ciągu dnia, a między nimi pacjent ma poczucie niepewności podczas stania i chodzenia. Podobne dolegliwości występowały rok temu, trwały około miesiąca i ustąpiły samoistnie. W rutynowym badaniu przedmiotowym nie stwierdza się nieprawidłowości.

8. 23-letnia pacjentka zgłosiła się do lekarza z powodu zaburzeń chodu, które utrzymują się od tygodnia.

9. Która z poniższych cech bólu głowy nie jest dolegliwością ostrzegawczą (wskazującą na zwiększone prawdopodobieństwo objawowego charakteru bólu głowy)?

10. U 35-letniej pacjentki występuje ból krzyża promieniujący do prawej kończyny dolnej (tylnej powierzchni uda i podudzia), nasilający się podczas stania, kichania i kaszlu oraz parcia na stolec. W badaniu przedmiotowym stwierdza się ból nasilany przez bierne unoszenie kończyny dolnej prawej w pozycji leżącej oraz wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych po stronie prawej.