Psychiatria

Depresja u osób w podeszłym wieku

dr n. med. Radosław Magierski

Klinika Psychiatrii Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psychotycznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Oddział Psychiatrii Wieku Podeszłego, Centralny Szpital Kliniczny Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Adres do korespondencji:

dr n. med. Radosław Magierski

Klinika Psychiatrii Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psychotycznych,

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

ul. Czechosłowacka 8/10, 92-216 Łódź

e-mail: radoslaw.magierski@umed.lodz.pl

  • Cechy charakterystyczne depresji występującej u osób w podeszłym wieku
  • Pułapki diagnostyczne w postępowaniu z osobami w starszym wieku
  • Optymalne sposoby terapii u osób starszych i czynniki, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze leczenia

Depresja u seniorów jest zjawiskiem częstym, ale w wielu przypadkach pozostaje nierozpoznana. Epizod depresji może się manifestować odmiennie niż u osób młodszych. Często z objawami afektywnymi współwystępują objawy psychotyczne, somatyczne oraz zaburzenia funkcji poznawczych, co może skutkować pomyłką diagnostyczną i włączeniem nieodpowiedniego leczenia. Depresja stanowi jeden z najsilniejszych czynników ryzyka próby samobójczej, którą u osób w podeszłym wieku charakteryzuje wysoki stopień skuteczności. W leczeniu stosuje się leki nowej generacji, na które pacjenci dobrze odpowiadają i które zazwyczaj dobrze tolerują. W przypadkach opornych konieczna jest augmentacja (dodanie leków z innych grup) lub zastosowanie elektroterapii.

Depresja wieku podeszłego

Prawdopodobnie dość oczywiste jest stwierdzenie, że każda grupa wiekowa charakteryzuje się specyficznym obrazem klinicznym zaburzeń afektywnych. Z tego powodu osoby doświadczone w leczeniu depresji u osób w średnim wieku nie zawsze mogą przekładać swoją wiedzę i umiejętności na adolescentów i dzieci czy seniorów. Co więcej, w obrębie populacji geriatrycznej istnieją wyraźne różnice w stanie fizycznym chorych i ich obciążeniach. Można spotkać zarówno 65-latków ze znaczną współchorobowością, jak i 90-latków bez chorób i istotnych obciążeń. Niemniej stany psychologiczny i somatyczny, poziom funkcjonowania i sprawności fizycznej oraz mobilności, kontekst towarzyski, a także perspektywy na przyszłość mogą się zasadniczo różnić pomiędzy osobami, które dopiero wchodzą w umowny okres wieku podeszłego, i seniorami starszymi o kilka dekad.

Niezależnie od powyższych rozważań należy stanowczo stwierdzić, że zaburzenia nastroju w znacznym stopniu dotyczą populacji osób w podeszłym wieku. Wraz ze wzrostem liczebności osób z tej grupy wiekowej spodziewany jest proporcjonalny przyrost seniorów doświadczających depresji. W latach 90. ubiegłego wieku podawano, że rozpowszechnienie zaburzeń nastroju w populacji seniorów jest niższe niż wśród osób w średnim wieku i wynosiło odpowiednio: depresja – 1% ogólnej populacji geriatrycznej, dystymia – 3%, objawy depresyjne – 8-15% populacji. Aktualnie uważa się, że wartości te są istotnie wyższe i różnią się w poszczególnych populacjach – począwszy od 5% w populacji ogólnej poprzez 11,5% wśród osób hospitalizowanych aż po 13,5% wśród osób przebywających w placówkach opiekuńczych1. Co więcej, przewiduje się, że rozpowszechnienie zaburzeń nastroju w populacji seniorów w kolejnych dekadach będzie rosło2.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Obraz kliniczny depresji u seniorów

Jak wspomniano wcześniej, obraz kliniczny depresji u seniora może się różnić od typowego obrazu dla osób w średnim wieku. Cechami, które mogą wskazywać [...]

Badania dodatkowe

Wykonanie badań dodatkowych ma na celu wykluczenie tych wszystkich przypadków, w których za nieprawidłowy stan psychiczny odpowiada inna przyczyna niż czynniki natury [...]

Depresja psychotyczna

Depresja z objawami psychotycznymi stanowi jedną z typowych manifestacji klinicznych u osób w podeszłym wieku. Epizod depresji psychotycznej może wystąpić zarówno w przebiegu zaburzenia afektywnego jednobiegunowego, [...]

Samobójstwa osób w podeszłym wieku

Chociaż uważa się, że liczba samobójstw maleje w coraz starszych grupach wiekowych, to jednak populację geriatryczną charakteryzuje wysoki wskaźnik prób samobójczych i dokonanych [...]

Leczenie depresji u osób w podeszłym wieku

Depresja u osób w podeszłym wieku stanowi nie tylko wyzwanie diagnostyczne, lecz także terapeutyczne. Zarówno specyfika samego pacjenta geriatrycznego, jak i odmienny obraz kliniczny [...]

Podsumowanie

Zaburzenia nastroju u seniorów to zjawisko powszechne, heterogenne i powodujące rozmaite, w tym poważne, konsekwencje indywidualne i rodzinne oraz społeczne. Z racji ograniczonej dostępności do leczenia [...]
Do góry