Przypadek kliniczny
Urosepsa z zastojem moczu
lek. Justyna Adamczuk
dr hab. n. med. Alicja Rydzewska-Rosołowska
dr n. med. Katarzyna Kakareko
prof. dr hab. n. med. Tomasz Hryszko
- Zablokowanie odpływu moczu może wystąpić w każdym odcinku układu moczowego. Niedrożność dróg moczowych może być ostra lub przewlekła, częściowa lub całkowita, jednostronna lub obustronna
- Wczesne rozpoznanie jest bardzo istotne, ponieważ niedrożność często jest całkowicie odwracalna po niezwłocznie zastosowanym leczeniu
- Zastój moczu predysponuje do zakażenia dróg moczowych, które z definicji jest powikłane, może prowadzić do urosepsy
Opis przypadku
Pacjentka, lat 77, z rozpoznaną kamicą nerkową, założonym cewnikiem typu DJ z powodu złogu moczowodu prawego blokującego odpływ moczu z nerki została przyjęta do kliniki nefrologii z uwagi na gorączkę do 40°C z dreszczami, objawy dyzuryczne oraz podwyższone parametry stanu zapalnego. W wywiadzie: nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, cukrzyca typu 2 leczona preparatem metforminy, dwukrotne usunięcie złogów z układu moczowego, udokumentowany przed kilkoma tygodniami wstrząs anafilaktyczny po podaniu cefalosporyny III generacji (ceftriakson) z wtórnym nagłym zatrzymaniem krążenia i skuteczną reanimacją.
Badania laboratoryjne wykazały podwyższone parametry stanu zapalnego: stężenie białka C-reaktywnego (CRP – C-reactive protein) 164 mg/l, prokalcytonina (PCT – procalcitonin) 0,57 ng/ml, leukocytoza 17 600/µl, glukoza 194 mg/dl, w badaniu ogólnym moczu erytrocyturia (20-40 krwinek czerwonych w polu widzenia) i leukocyturia. USG jamy brzusznej i przestrzeni zaotrzewnowej ujawniło poszerzenie miedniczki nerki prawej i moczowodu (ryc. 1).
Niezwłocznie pobrano materiał na posiew (krew i mocz). Następnie włączono antybiotykoterapię empiryczną w kierunku zakażenia układu moczowego (wankomycyna + cyprofloksacyna); z uwagi na reakcję anafilaktyczną po podaniu ceftriaksonu odstąpiono od podawania meropenemu. Ponadto w leczeniu zastosowano przyjmowane dotychczas przez pacjentkę leki hipotensyjne oraz hipoglikemizujące. Kolejnego dnia hospitalizacji przeprowadzono wymianę cewnika moczowodowego na nowy; zabezpieczono końcówkę usuniętego cewnika w celu przeprowadzenia badania mikrobiologicznego.
Z posiewów krwi, moczu oraz końcówki cewnika DJ uzyskano wzrost bakterii Klebsiella pneumoniae wytwarzającej β-laktamazy o rozszerzonym spektrum substratowym (ESBL – extended-spectrum β-lactamase) – obecna wrażliwość jedynie na karbapenemy. Po uzy...
Omówienie
Utrudniony odpływ moczu z nerki z powodu przeszkody jest jedną z najczęstszych przyczyn urosepsy, czyli sepsy spowodowanej zakażeniem układu moczowego (ZUM). Rozpoznanie przyczyny oraz sprecyzowanie poziomu, na którym znajduje się przeszkoda, są n...