Karmienie piersią jest jedynym rekomendowanym sposobem żywienia noworodków, niemowląt i małych dzieci, który zapewnia im optymalny wzrost i rozwój^1,2. Udokumentowano wiele jego korzyści zdrowotnych dla dziecka i matki. Mleko kobiece stanowi żywność funkcjonalną, ponieważ poza odżywianiem ma istotne znaczenie immunostymulujące i ochronne (żywe komórki, przeciwciała, czynniki wzrostu, cytokiny, laktoferyna, lizozym i inne enzymy oraz hormony). Im więcej pokarmu dziecko otrzymuje, tym efekt ochronny jest większy. Karmienie piersią zostało uznane za złoty standard żywienia dzieci, stanowi także wzorzec wzrostu, rozwoju oraz zdrowia, z którym porównywane są inne metody żywienia. Eksperci European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (ESPGHAN) uznali wyłączne karmienie piersią przez mniej więcej 6 miesięcy życia za cel, do którego należy dążyć³.

Obowiązujący w Polsce standard organizacyjny opieki okołoporodowej⁴ stanowi podstawę do upowszechniania karmienia piersią przez położne zarówno wśród kobiet w ciąży, w trakcie wizyt u ginekologa, jak i w trakcie porodu oraz połogu. Wiele procedur, jak kontakt skóra do skóry czy rooming-in (czyli przebywanie matki i noworodka w jednym pokoju), jest powszechną praktyką. Realizacja standardu niestety nie jest nadzorowana ani monitorowana. Na podstawie badań Fundacji Rodzić po Ludzku tylko 73% matek rozpoczyna karmienie w sali porodowej, natomiast po cięciu cesarskim jeszcze mniej (ok. 50%). Tylko 45% kobiet ocenia pozytywnie wsparcie laktacyjne w polskich szpitalach⁵. Nie wszystkie szpitale są również wyposażone w sprzęt konieczny do wspomagania laktacji mimo wymogu ustawowego istniejącego od 2022 r. Brak możliwości realizacji procedur sprzyjających inicjacji i stymulacji laktacji lub nieprawidłowe ich wdrożenie prowadzi do problemów laktacyjnych, które niestety „najłatwiej” rozwiązać, podając dziecku mieszankę sztuczną. Natomiast pogłębiana i aktualizowana wiedza lekarzy sprawujących opiekę nad matką i dzieckiem umożliwia właściwe rozpoznanie i prowadzenie postępowania sprzyjającego karmieniu naturalnemu⁶.

Inicjacja i stymulacja laktacji

Kontakt skóra do skóry powinien nastąpić bezpośrednio po porodzie, jeszcze przed odcięciem pępowiny (ryc. 1).   W wielu szpitalach zgodnie ze standardem stosowana jest ta procedura, ale ponad 40% dzieci przychodzi na świat drogą cięcia cesarskiego...