Choroby cywilizacyjne
Zdrowotne i ekonomiczne następstwa zmian klimatycznych – część 2
Jacek Karaczun
mgr Weronika Michalak
- Rosnące koszty ekonomiczne zmian klimatu w sektorze ochrony zdrowia
- Działania podejmowane przez pracowników ochrony zdrowia i różne instytucje w związku z konsekwencjami zdrowotnymi zmian klimatycznych
- Wyzwania, przed którymi stoją instytucje ochrony zdrowia i ich pracownicy
Jak wykazano w pierwszej części artykułu, zmiana klimatu wraz z licznymi konsekwencjami stanowi jedno z kluczowych zagrożeń dla zdrowia publicznego ludzi. Generuje również ogromne koszty zewnętrzne obciążające gospodarki i budżety wszystkich krajów świata, mierzone w dziesiątkach bilionów dolarów rocznie. W odpowiedzi na rosnące zagrożenie skutkami zmieniającego się klimatu oraz coraz wyższe koszty zdrowotne reprezentanci sektora ochrony zdrowia coraz wyraźniej akcentują swoje stanowisko dotyczące niezbędnej edukacji klimatycznej, redukcji emisji gazów cieplarnianych, działań profilaktycznych oraz szeroko pojętej polityki klimatycznej uwzględniającej m.in. odchodzenie od energetyki węglowej i transformację w kierunku gospodarki niskoemisyjnej.
Konsekwencje ekonomiczne zmiany klimatu
Próbując oszacować skutki ekonomiczne zmiany klimatu, należy mieć świadomość złożoności tego procesu. Degradacja ekosystemów, liczne konsekwencje zdrowotne łącznie z przedwczesnymi zgonami, utraconymi latami życia, niższą produktywnością, konflikty zbrojne i migracje spowodowane ucieczką ludzi z obszarów nienadających się do dalszego zamieszkania i zaspokajania podstawowych potrzeb – wszystko to rzutuje na gospodarkę oraz przynosi ogromne zewnętrzne skutki zdrowotne. Niektóre konsekwencje zmiany klimatu, jak przedwczesna śmierć, utrata różnorodności biologicznej lub kultury i tożsamości, trudno wycenić, dlatego często pomija się je w analizach. Z tego powodu każda próba wyliczenia kosztów zewnętrznych będzie się wiązała z ich niedoszacowaniem. Ponadto skutki zdrowotne zmiany klimatu w ciągu najbliższych dekad nie tylko będą wynikać z emisji gazów cieplarnianych w kolejnych latach, lecz także w dużej mierze będą spowodowane gazami już obecnymi w atmosferze. Koszty tego procesu – nawet gdyby w tej chwili zatrzymać emisje wszelkich gazów cieplarnianych – przez dekady będą obciążały gospodarki wszystkich krajów świata, niestety głównie tych rozwijających się i w najtrudniejszej sytuacji ekonomicznej, ponieważ to one ponoszą większość najpoważniejszych konsekwencji zdrowotnych zmiany klimatu. W przedstawionych poniżej analizach należy zwrócić uwagę, że wysokość oczekiwanych kosztów zależy od przyjętej metodologii oraz dostępności danych.