Opieka lekarska generalnie składa się z dwóch etapów: diagnostyki i terapii. Oczywiście działania na obu etapach nakładają się na siebie i są ze sobą integralnie związane. Niemniej kluczową rolę, jako podstawę do decyzji o zastosowaniu określonych metod terapeutycznych, odgrywa diagnostyka. Umiejętność wyboru najwłaściwszej ścieżki diagnostycznej to podstawa sukcesu procesu leczniczego.

Co się kryje pod pojęciem „właściwa ścieżka diagnostyczna”? W mojej opinii jest kilka zasadniczych czynników warunkujących prawidłowość tego etapu postępowania. Diagnostyka powinna być prowadzona z wykorzystaniem możliwie dostępnych i niskokosztowych metod, nie należy nadużywać badań narażających na źródła promieniowania jonizującego (tomografia komputerowa, badania radiologiczne szkieletu), należy zaś dążyć do ograniczenia liczby badań laboratoryjnych do niezbędnego minimum. Opisane cele powinny być osiągane w możliwie krótkim procesie diagnostycznym.

Najważniejsze jest postawienie na początku pytań:

• Co chcemy osiągnąć?
• Jaka informacja wynikająca z badań jest kluczowa przed podjęciem decyzji terapeutycznych?

Proces diagnostyki powinien być podporządkowany celom terapeutycznym. Nie zawsze na wstępnym etapie diagnostyki jesteśmy w stanie precyzyjnie określić jej cele, gdyż niejednokrotnie na początku tego procesu trudno określić, w jakim kierunku pójdziemy. Wyobraźmy sobie pacjenta z bólem brzucha – w takim przypadku zakres potencjalnych przyczyn i stosowanych metod diagnostycznych jest bardzo szeroki. W odniesieniu do pacjenta z osteoporozą sytuacja jest odmienna, mamy bardziej czytelną sytuację. W artykule próbuję zaprezentować optymalną ścieżkę diagnostyki, która umożliwi podjęcie najskuteczniejszej terapii.

Jaki objaw osteoporozy należy uznać za najważniejszy? To złamanie niskoenergetyczne, czyli zwykle takie, które powstało w wyniku upadku z wysokości własnego ciała. Czasem widujemy złamania, które powstały bez jednoznacznego udziału czynnika mechanicznego związanego z upadkiem (są to głównie złamania kręgów, czasem żeber, wyjątkowo innych lokalizacji).

Nim przejdę do opisu propozycji diagnostyki, warto podać kilka ważnych informacji dotyczących osteoporozy. Zgodnie z danymi raportu Narodowego Funduszu Zdrowia z 2019 roku w Polsce mamy 2,4 mln osób z osteoporozą, a roczna liczba złamań sięga 126 ...