Zapas nagromadzonej wiedzy już nigdy nie zostanie ogarnięty przez jakikolwiek pojedynczy umysł. Nie tyle wzbogacać ową wiedzę, ile najpierw unieważniać jej olbrzymie złoża tam, gdzie zalega drugorzędna, a tym samym zbędna informacja – to wydaje mi się pierwszą powinnością nowej nauki.

Stanisław Lem „Głos Pana”, 1968

Sarkoidoza jest ogólnoustrojową chorobą charakteryzującą się tworzeniem w różnych narządach tzw. nieserowaciejących ziarniniaków zbudowanych głównie z limfocytów Th1 i wywodzących się z makrofagów komórek nabłonko­watych, a także wielojądrzastych komórek olbrzymich^1,2. Przyczyna bądź przyczyny sarkoidozy są nadal nieznane, niemniej większe ryzyko zachorowania notuje się u osób narażonych na pyły krzemionki, pestycydy czy pleśnie. Obraz kliniczny choroby może być bardzo zróżnicowany – od łagodnej, samoograniczającej się i często bezobjawowej aż do ciężkiej i trwałej utraty funkcji uszkodzonego narządu lub wielu narządów. Dotychczas nie znaleziono biomarkera umożliwiającego jednoznaczne ustalenie pewnego rozpoznania.

Epidemiologia

W USA na sarkoidozę częściej chorują kobiety (64%) aniżeli mężczyźni (36%), a szczyt zachorowań przypada na 35-40 r.ż.^3,4. W Europie zwraca uwagę fakt częstszego występowania sarkoidozy u mężczyzn w wieku 30-40 lat niż u kobiet w tym przedziale wiekowym (30% vs 24%)⁵. W przypadku kobiet szczyt zachorowań przypada na 45-50 r.ż. (ok. 27% wszystkich chorych). Wśród osób do 40 r.ż. stosunek liczby chorych mężczyzn do kobiet wynosi 1 : 1, natomiast po 40 r.ż. dwukrotnie częściej chorują kobiety⁵.

Należy podkreślić, że częstość występowania sarkoidozy na świecie jest bardzo zróżnicowana. I tak wskaźniki zapadalności i chorobowości szacowane po 2000 roku są bardzo niskie w populacji azjatyckiej, np. w Korei⁶ wynoszą odpowiednio 1,3/100 000 i 3,4/100 000, w Japonii⁷ natomiast wskaźnik zapadalności ma wartość tylko 1,1/100 000. W USA zapadalność i częstość występowania choroby są nawet kilkunastokrotnie większe. Zwłaszcza u Afroamerykanów obserwuje się największą zapadalność i chorobowość (odpowiednio 17,8 i 141,4/100 000), zdecydowanie wyższą w porównaniu z rasą białą (8,1 i 49,8/100 000) czy hiszpańskojęzyczną (4,3 i 21,7/100 000)^3,4.