Gastroenterologia
Żywienie osób z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby
dr n. med. Małgorzata Moszak
- Sposób odżywiania wpływa na ryzyko rozwoju NAFLD oraz implikuje jej progresję
- Dieta i aktywność fizyczna stanowią podstawowe elementy leczenia NAFLD
- najbardziej polecanym modelem diety jest śródziemnomorska
- należy ograniczyć spożycie cukrów rafinowanych, fruktozy, tłuszczów nasyconych i kwasów tłuszczowych trans; korzystne efekty przynosi zwiększenie spożycia błonnika pokarmowego oraz PUFA omega-3
- u osób z nadmierną masą ciała należy dążyć do jej redukcji nawet o 7-10%
Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby
Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD – nonalcoholic fatty liver disease) to przewlekła choroba wątroby charakteryzująca się stłuszczeniem >5% hepatocytów stwierdzanym w badaniu obrazowym (ultrasonograficznym, tomografii komputerowej czy rezonansie magnetycznym) i/lub badaniu histopatologicznym (biopsja wątroby). Rozpoznaje się ją wśród osób, które nie nadużywają alkoholu (podaż poniżej 30 g etanolu dziennie w przypadku mężczyzn i poniżej 20 g etanolu dziennie w przypadku kobiet), nie stosują leków skutkujących stłuszczeniem wątroby oraz nie są obciążone innymi czynnikami ryzyka (genetycznymi, infekcyjnymi, autoimmunologicznymi) o działaniu steatogennym1. Nadmierna akumulacja lipidów w komórkach wątroby jest konsekwencją zaburzeń równowagi pomiędzy ilością lipidów dostarczanych do wątroby lub powstałych de novo a ich wydzielaniem w postaci lipoprotein2. Choroba ma charakter postępujący, a jej naturalny przebieg rozpoczyna się od prostego stłuszczenia wątroby (NAFL – nonalcoholic fatty liver; dotyczy 80-85% przypadków), które płynnie przechodzi w kolejne stadia: niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (NASH – nonalcoholic steatohepatitis), zwłóknienie i marskość wątroby aż po raka wątrobowokomórkowego (HCC – hepatocellular carcinoma)3. Dotychczas określono, że do głównych czynników zwiększających ryzyko zaawansowanego włóknienia w przebiegu NASH należą: płeć męska, wiek >40 lat, pochodzenie etniczne rasy kaukaskiej, współwystępowanie cukrzycy typu 2 (T2DM – type 2 diabetes mellitus) i nadciśnienia tętniczego, niższy stosunek obwodu bioder do talii, a także stosunek aminotransferazy asparaginowej (AspAT – aspartate aminotransferase) do aminotransferazy alaninowej (AlAT – alanine aminotransferase) wynoszący >1 i podwyższone wartości γ-glutamylotransferaz4.
Epidemiologia
Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby stanowi istotny problem epidemiologiczny – występuje u ponad 30% dorosłej populacji na świecie5,6. W Polsce może dotyczyć nawet 8 mln osób1, choć jak pokazały badania Ipsos opublikowane w 2019 roku, poz...
