Gastroenterologia

Żywienie osób z niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby

dr n. med. Małgorzata Moszak

Katedra i Zakład Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych oraz Dietetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Adres do korespondencji:

dr n. med. Małgorzata Moszak

Katedra i Zakład Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych oraz Dietetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

ul. Szamarzewskiego 84, 60-659 Poznań

e-mail: mmoszak@ump.edu.pl

  • Sposób odżywiania wpływa na ryzyko rozwoju NAFLD oraz implikuje jej progresję
  • Dieta i aktywność fizyczna stanowią podstawowe elementy leczenia NAFLD
    • najbardziej polecanym modelem diety jest śródziemnomorska
    • należy ograniczyć spożycie cukrów rafinowanych, fruktozy, tłuszczów nasyconych i kwasów tłuszczowych trans; korzystne efekty przynosi zwiększenie spożycia błonnika pokarmowego oraz PUFA omega-3
    • u osób z nadmierną masą ciała należy dążyć do jej redukcji nawet o 7-10%

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD – nonalcoholic fatty liver disease) to przewlekła choroba wątroby charakteryzująca się stłuszczeniem >5% hepatocytów stwierdzanym w badaniu obrazowym (ultrasonograficznym, tomografii komputerowej czy rezonansie magnetycznym) i/lub badaniu histopatologicznym (biopsja wątroby). Roz­poznaje się ją wśród osób, które nie nadużywają alkoholu (podaż poniżej 30 g etanolu dziennie w przypadku mężczyzn i poniżej 20 g etanolu dziennie w przypadku kobiet), nie stosują leków skutkujących stłuszczeniem wątroby oraz nie są obciążone innymi czynnikami ryzyka (genetycznymi, infekcyj­nymi, autoimmunologicznymi) o działaniu steatogennym1. Nadmierna akumulacja lipidów w komórkach wątroby jest konsekwencją zaburzeń równowagi pomiędzy ilością lipidów dostarczanych do wątroby lub powstałych de novo a ich wydzielaniem w postaci lipoprotein2. Choroba ma charakter postępujący, a jej naturalny przebieg rozpoczyna się od prostego stłuszczenia wątroby (NAFL – nonalcoholic fatty liver; dotyczy 80-85% przypadków), które płynnie przechodzi w kolejne stadia: niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (NASH – nonalcoholic steatohepatitis), zwłóknienie i marskość wątroby aż po raka wątrobowokomórkowego (HCC – hepatocellular carcinoma)3. Dotychczas określono, że do głównych czynników zwiększających ryzyko zaawansowanego włóknienia w przebiegu NASH należą: płeć męska, wiek >40 lat, pochodzenie etniczne rasy kaukaskiej, współwystępowanie cukrzycy typu 2 (T2DM – type 2 diabetes mellitus) i nadciśnienia tętniczego, niższy stosunek obwodu bioder do talii, a także stosunek aminotransferazy asparaginowej (AspAT – aspartate aminotransferase) do aminotransferazy alaninowej (AlAT – alanine aminotransferase) wynoszący >1 i podwyższone wartości γ-glutamylotransferaz4.

Epidemiologia

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby stanowi istotny problem epidemiologiczny – występuje u ponad 30% dorosłej populacji na świecie5,6. W Polsce może dotyczyć nawet 8 mln osób1, choć jak pokazały badania Ipsos opublikowane w 2019 roku, poz...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Cele terapii w NAFLD

Podstawowym celem terapii NAFLD jest kontrola masy ciała, a w przypadku występowania u pacjenta nadwagi lub otyłości – stopniowa redukcja masy ciała uzyskana poprzez [...]

Aktywność fizyczna jako istotny element terapii niefarmakologicznej NAFLD

Oprócz diety istotnym elementem terapii behawioralnej NAFLD jest aktywność fizyczna. Rekomenduje się, by wszystkich pacjentów z NAFLD zachęcać do regularnie podejmowanej aktywności [...]

Podsumowanie

Modyfikacja stylu życia stanowi podstawowy element leczenia NAFLD. U pacjentów z nadmierną masą ciała zaleca się jej obniżenie nawet o 7-10%. Redukcja masy ciała [...]
Do góry