Oparzenie to zmiany zapalne lub martwicze tkanek spowodowane działaniem uszkadzających czynników, np. wysokiej temperatury (gorący płyn, przedmiot lub płomień), energii elektrycznej, środków chemicznych lub promieniowania (np. słonecznego UV). Oparzeniu może ulec skóra (pośredniej lub pełnej grubości), tkanka podskórna czy nawet położone głębiej struktury, np. powięź, mięśnie czy kości. Zmianom lokalnym (powstanie martwicy oparzeniowej) towarzyszą proporcjonalne do rozległości i głębokości oparzenia zaburzenia ogólnoustrojowe (wstrząs oparzeniowy, choroba oparzeniowa).

Do większości oparzeń dochodzi w domu, podczas wykonywania codziennych czynności, np. w kuchni. Część przypadków jest wynikiem nieszczęśliwego zbiegu wydarzeń (np. pożar). Oparzenia, do których dochodzi w pracy, są z reguły spowodowane energią elektryczną, środkami chemicznymi – takie obrażenia nierzadko okazują się głębokie, rozległe i wymagają specjalistycznego leczenia. Uważa się, że większości przypadków oparzeń można zapobiec, stosując odpowiednie środki ostrożności oraz dochowując procedur bezpieczeństwa i higieny pracy. Mając taką wiedzę, powinniśmy dbać o to, aby w domu oraz w miejscach, gdzie może dojść do oparzenia, każdy znał podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy. Pierwsza pomoc w oparzeniach ma ogromne znaczenie, ponieważ już na tym etapie można przeciwdziałać pogłębianiu się obrażeń.

Każdego roku setki pacjentów trafiają do gabinetów opieki ambulatoryjnej i na szpitalne oddziały ratunkowe (SOR) z powodu oparzenia¹. Zwykle są to oparzenia lekkie lub średnio ciężkie, niemniej część z nich będzie wymagać od zaopatrującego ranę lekarza wiedzy dotyczącej prawidłowej oceny rozległości i głębokości oparzenia, konieczności oczyszczenia powierzchni rany z martwiczo zmienionych tkanek i zastosowania odpowiedniego opatrunku. Ponadto przy istniejących ku temu przesłankach pewien odsetek pacjentów trzeba będzie skierować do leczenia szpitalnego w ramach oddziałów chirurgicznych czy specjalistycznych ośrodków zajmujących się kompleksową terapią oparzeń. Dodatkowo należy pamiętać, że leczenie oparzenia nie ogranicza się tylko do zabezpieczenia obrażeń powłok opatrunkiem – niemal każde oparzenie wymaga wsparcia farmakologicznego, tj. zastosowania czynnej lub czynno-biernej profilaktyki przeciwtężcowej oraz leczenia przeciwbólowego (nie zapominajmy o tym!).