Geriatria
Problemy diagnostyczne w określaniu przyczyn bólów brzucha u osób w podeszłym wieku
dr n. med. Urszula Grata-Borkowska1
lek. Angela Wadyl2
- Możliwe przyczyny bólu brzucha w zależności od jego umiejscowienia
- Omówienie podstawowych objawów patognomonicznych i objawów alarmowych związanych z występowaniem bólu brzucha
- Ważne elementy wywiadu lekarskiego – o co pytać i jak rozmawiać z pacjentem w starszym wieku
Starość (wiek starczy, wiek podeszły) jest końcowym okresem starzenia się1. Za początek okresu starości przyjmuje się 60 lub 65 r.ż.
Liczba seniorów (licząc kobiety >60 r.ż., a mężczyzn >65 r.ż.) w 2022 roku w naszym kraju wynosiła 8,5 mln2. Oczekiwana długość życia w społeczeństwach krajów europejskich to 80 lat. Przewiduje się, że w 2060 roku liczba osób po 65 r.ż. w Polsce wzrośnie do ok. 35%3.
Starość charakteryzuje się zmianami w poszczególnych układach i narządach. Oznacza taki stopień zaawansowania procesów starzenia się człowieka, który istotnie ogranicza procesy biologiczne i adaptacyjne. Często okres starości jest dzielony na starość wczesną (60-74 r.ż.), późną (75-89 r.ż.) oraz bardzo późną (długowieczność) (>90 r.ż.)1. U osób starszych zmniejsza się liczba włókien nerwowych, przy czym większa redukcja dotyczy włókien niemielinizowanych. Pojawiają się ponadto ich zmiany morfologiczne. Wykazano, że w wieku podeszłym dochodzi do mniejszego odczynu zapalnego, co wskazuje na upośledzenie dośrodkowej transmisji informacji bólowej4.
Zmiany morfologiczne i fizjologiczne związane z procesem starzenia się człowieka oraz wielolekowość i wielochorobowość są przyczyną trudności w rozpoznawaniu przyczyny bólu brzucha oraz opóźnienia w procesie diagnostyczno-terapeutycznym, w tym interwencji chirurgicznej, niekiedy niezbędnej do uratowania życia. Rosnący procent pacjentów w wieku podeszłym w naszym kraju sprawia, że coraz częściej lekarze różnych specjalności stykają się z tym problemem i muszą znać podstawowe zasady diagnostyki bólów brzucha u osób starszych oraz trudności z tym związane.
Zwiększona częstość występowania zespołu słabości, opóźnione rozpoznanie i większe nasilenie choroby przyczyniają się do wyższego ryzyka rozwoju powikłań zagrażających życiu. U osób w podeszłym wieku trudniej zebrać dokładny, precyzyjny wywiad lek...
