Kardiologia
Nadciśnienie płucne: co każdy internista wiedzieć powinien – część 1
dr n. med. Ewa Wojciechowska1
lek. Diana Wiligórska1
prof. dr hab. n. med. Agnieszka Pawlak1,2
- Grupy etiologiczne nadciśnienia płucnego i najczęstsze objawy
- Badania laboratoryjne i obrazowe wykorzystywane w diagnostyce
- jakie zmiany można uwidocznić w danym badaniu, a jakie parametry będą prawidłowe mimo rozwoju nadciśnienia płucnego
- cewnikowanie prawego serca – przeciwwskazania do jego przeprowadzenia i możliwe powikłania
- definicje hemodynamiczne nadciśnienia płucnego
Nadciśnienie płucne (NP) może być związane z licznymi chorobami w obrębie układu krążenia, układu oddechowego czy tkanki łącznej. Z uwagi na swoją „wieloprofilowość” wymaga holistycznego, wielodyscyplinarnego podejścia. W ostatnim czasie dokonano istotnego postępu w rozpoznawaniu i leczeniu pacjentów z NP, co zostało przedstawione w najnowszych wytycznych European Society of Cardiology (ESC) i European Respiratory Society (ERS) 2022 dotyczących rozpoznawania i leczenia NP.
Definicja, etiologia, epidemiologia, klasyfikacja
Definicja
Nadciśnienie płucne to nieprawidłowy wzrost średniego ciśnienia w tętnicy płucnej (mPAP [medium pulmonary artery pressure] >20 mmHg) określany w spoczynku, oznaczany podczas cewnikowania prawego serca (RHC – right heart catheterization). Może towarzyszyć przebiegowi chorób serca, płuc oraz naczyń płucnych1.
W praktyce klinicznej stosuje się nieinwazyjną metodę określania wysokości ciśnienia skurczowego w tętnicy płucnej na podstawie maksymalnego gradientu wstecznego niedomykalności zastawki trójdzielnej (metoda dopplerowska) w badaniu echokardiograficznym. Biorąc jednak pod uwagę istotne rozbieżności w ocenie nieinwazyjnej oraz inwazyjnej, nie powinno się ustalać ostatecznego rozpoznania jedynie na podstawie oceny dopplerowskiej – należy uwzględnić całość obrazu klinicznego oraz wyniki badań dodatkowych1,2.
Obecnie nie należy stosować terminu „serce płucne” (cor pulmonale), które oznaczało przerost lub przeciążenie prawej komory (PK) w przebiegu chorób płuc2.
Etiologia i epidemiologia
Nadciśnienie płucne dotyczy wszystkich grup wiekowych i stanowi poważny problem kliniczny na całym świecie. Szacuje się, że występuje u mniej więcej 1% populacji, natomiast zapadalność jest wyższa wśród osób >65 r.ż.1 W pierwszej kolejności za na...
Klasyfikacja
Podstawowa klasyfikacja NP w aspekcie klinicznym polega na podziale stanów chorobowych związanych z NP na kategorie, które są oparte na zbliżonych mechanizmach patofizjologicznych, cechach hemodynamicznych, obrazie klinicznym i postępowaniu leczniczym. Aktualna klasyfikacja wyróżnia 5 podstawowych grup etiologicznych NP (tab. 2)1.