Kardiologia
Wczesna rehabilitacja kardiologiczna w prewencji wtórnej chorób sercowo-naczyniowych
prof. dr hab. n. med. Ryszard Piotrowicz
- Kto powinien być skierowany na rehabilitację kardiologiczną i w jakim trybie może się ona odbywać
- Kompleksowość rehabilitacji kardiologicznej – elementy, które obejmuje
- Cele wdrożonych działań – współpraca lekarzy i pacjentów oraz osób z ich najbliższego otoczenia
Zaniechanie kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej należy traktować w kategoriach błędu w sztuce 1 .
Ryszard Piotrowicz
Korzystny wpływ zdobyczy cywilizacji sprawił, że poprawiła się jakość życia i żyjemy dłużej. Przeżywamy jednak smutek spełnionej baśni, bo oto pojawiły się niepożądane skutki funkcjonowania człowieka w obecnej rzeczywistości: rywalizacja („wyścig szczurów”), przewlekły stres, lęk, depresja, złe odżywianie, brak ruchu (lenistwo ruchowe), nałogi – używki, dewastacja środowiska (smog, chemizacja żywności). Te zjawiska leżą u podstaw epidemii chorób cywilizacyjnych, wśród których niechlubne pierwsze miejsce zajmują schorzenia układu sercowo-naczyniowego. Najczęściej jest to jedna z form ostrego zespołu wieńcowego. Spektakularny postęp w kardiologii interwencyjnej sprawił, że normą jest szybkie wdrażanie zabiegów ratujących życie (udrożnianie tętnicy – założenie stentu), czego konsekwencją jest bardzo znaczne obniżenie śmiertelności w ostrej fazie.
Wydawałoby się, że cel został osiągnięty. Doraźnie tak, ale należy zdawać sobie sprawę z tego, że:
- pacjent w dalszym ciągu jest chory na nieuleczalną, postępującą chorobę – miażdżycę
- nadal występują okoliczności sprawcze – czynniki ryzyka, styl życia
- istnieją skutki incydentu sercowego w sferze somatycznej, mentalnej, psychicznej oraz socjologicznej.
Pozostały więc wszystkie uwarunkowania, które doprowadziły do zawału, i pojawiły się nowe jako jego konsekwencja. To sprawia, że konieczne są wielokierunkowe, holistyczne działania traktujące pacjenta jako jedność intelektualno-psycho-fizyczną funkcjonującą w społeczeństwie, którą zdewastowała choroba serca. Wspomniane konieczne (!) działania bezpośrednio po incydencie sercowym i/lub procedurach interwencyjnych czy też kardiochirurgicznych (tab. 1) to kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna (KRK).
Artykuł ten nie jest kompendium z zakresu realizacji KRK dla zespołów w wyspecjalizowanych ośrodkach zajmujących się tą procedurą. Moim zamiarem jest przekazanie informacji ułatwiających lekarzom przekonanie pacjentów do konieczności realizacji tej procedury oraz upraszczających wdrażanie prozdrowotnego trybu życia w trakcie rehabilitacji, a także po jej zakończeniu (ryc. 1).
