Żywienie
Doustna żywność medyczna w leczeniu i profilaktyce niedożywienia u dorosłych
dr n. med. Anna Zmarzły
- Podział doustnych diet przemysłowych pod względem różnych parametrów
- Przegląd najważniejszych wskazań klinicznych do doustnego leczenia żywieniowego z użyciem diet przemysłowych
- Czynniki, które trzeba brać pod uwagę przy wyborze żywności medycznej dla konkretnego pacjenta
- Trudności związane z suplementacją doustnej żywności medycznej i sposoby ich rozwiązywania
Niedożywienie lub ryzyko niedożywienia u chorych mogących się odżywiać doustnie jest wskazaniem do zastosowania wsparcia żywieniowego, najczęściej poprzez indywidualną modyfikację jadłospisu oraz zastosowanie doustnej żywności medycznej – doustnych diet przemysłowych (DDP; synonimy: doustne suplementy pokarmowe [ONS – oral nutrition support], żywność specjalnego przeznaczenia medycznego [FSMP – food for special medical purpose], DSP – doustne suplementy pokarmowe). Preparaty te są skuteczne w doustnym leczeniu żywieniowym, a ich podawanie zmniejsza śmiertelność i częstość powikłań u pacjentów niedożywionych w porównaniu ze standardową opieką, niewykorzystującą tych preparatów.
Doustna żywność medyczna
Doustne diety przemysłowe zgodnie z obowiązującymi regulacjami należą do żywności specjalnego przeznaczenia medycznego (FSMP) i służą do postępowania dietetycznego u pacjentów pod nadzorem medycznym. Z ich wykorzystaniem prowadzi się wyłączne lub częściowe żywienie pacjentów z ograniczoną, upośledzoną lub zaburzoną zdolnością przyjmowania, trawienia, wchłaniania, metabolizowania pokarmów lub metabolitów, jeśli nie można tego osiągnąć przez indywidualizację postępowania dietetycznego opartego tylko na jadłospisie naturalnym. Są to środki spożywcze:
- o standardowym składzie lub o składzie uwzględniającym zapotrzebowanie organizmu przy danej chorobie, kompletne pod względem odżywczym, które mogą stanowić wyłączne lub częściowe źródło pożywienia
- niekompletne pod względem odżywczym, które mogą być stosowane jako częściowe źródło pożywienia.
Akty prawne określają m.in. skład oraz wymagania w zakresie stosowania oraz opisywania dietetycznych środków spożywczych specjalnego przeznaczenia medycznego, a także podkreślają, że ich podawanie musi być bezpieczne, korzystne dla zdrowia pacjenta i skuteczne1,2.
Dla klinicysty istotna jest wiedza, że te wytworzone przemysłowo preparaty, o określonym precyzyjnie składzie, ze zmniejszonym ryzykiem uczuleń, zwykle klinicznie wolne od glutenu i laktozy, mają zagwarantowaną przez producentów czystość mikrobiol...
Wśród korzystnych cech żywności specjalnego przeznaczenia medycznego rozpatruje się wysoką zawartość białka, wyrażoną zarówno w wartości bezwzględnej (gramy), jak i w stosunku procentowym do innych makroskładników, aby pokryć zwiększone zapotrzebo...
