Przypadek kliniczny
Odcinek szyjny kręgosłupa a duszność, dysfagia i dysfonia
dr n. med. Sławomir Tubek1
lek. Alina Warmuzińska2
- Opis dwóch przypadków problemów zdrowotnych – duszności, dysfagii, dysfonii – mających związek ze zmianami w zakresie kręgosłupa szyjnego
- występujące objawy i wyniki badań diagnostycznych
- wdrażane leczenie i jego skuteczność
- trudności w ocenie zaburzeń opisywanych pacjentów
Choroba zwyrodnieniowa odcinka szyjnego kręgosłupa jest bardzo częstym zjawiskiem narastającym z wiekiem. Dotyczy około 60% osób powyżej 40 roku życia, a powyżej 60 roku życia – 75-90%1.
Ze względu na mnogość funkcji tkanek sąsiadujących z tym fragmentem układu ruchu, tj. z odcinkiem szyjnym kręgosłupa, w przypadku jego patologii może dojść do pojawiania się różnorodnych dolegliwości, co warto brać pod uwagę w diagnostyce objawów, które zwyczajowo przypisujemy pierwotnej patologii innych układów bądź narządów. Objawy te mogą być efektem pierwotnych zmian zwyrodnieniowych („zużycia”) lub wtórne do urazu czy interwencji zabiegowych w zakresie kręgosłupa szyjnego1. Takimi objawami mogą być np. duszność, dysfagia i dysfonia.
W ramach diagnostyki różnicowej u pacjenta zgłaszającego się z powodu duszności typowo myślimy o pierwotnych schorzeniach w zakresie układu oddechowego lub układu krążenia. Choć mięśnie oddechowe funkcjonalnie stanowią element układu oddechowego, ich patologia nie jest pierwszym wyborem w różnicowaniu przyczyn duszności, nawet jeśli w radiogramie klatki piersiowej można zaobserwować wysoko ułożoną kopułę przepony2-4.
Taką niedocenianą, a nie rzadką przyczyną duszności może być radikulopatia i/lub mielopatia na poziomie odcinka szyjnego kręgosłupa, powodująca niedowład/porażenie nerwu przeponowego/nerwów przeponowych2,5.
Podobnie jest w przypadku dysfagii i dysfonii, choć te zjawiska występują przede wszystkim po interwencjach zabiegowych w zakresie odcinka szyjnego kręgosłupa. Jako efekt powoli narastającego wraz z wiekiem zużycia tego odcinka oraz zmian zwyrodnieniowo-wytwórczych (osteofitów) opisuje się je co prawda sporadycznie, niemniej trzeba pamiętać o możliwości ich rozwoju6-11.
Poniżej przedstawiamy przypadki duszności będącej elementem porażenia nerwów przeponowych oraz dysfagii i dysfonii po zabiegu stabilizacji szyjnego odcinka kręgosłupa.
Opis przypadku 1
Pacjent w wieku 51 lat, nigdy w przeszłości niepalący papierosów, z dotychczas nieobciążonym wywiadem chorobowym poza żylakami kończyn dolnych, został przyjęty na oddział pulmonologii w trybie ostrodyżurowym (ze szpitalnego oddziału ratunkowego [SOR-u]) z powodu nasilającej się od 2 dni duszności.
