Przetestuj się na cito

Kaszel i utrata masy ciała – od objawów do rozpoznania

lek. Aleksandra Raczyńska1

dr hab. n. med. Monika Bociąga-Jasik, prof. UJ1,2

1Oddział Kliniczny Chorób Zakaźnych, Szpital Uniwersytecki w Krakowie 
2Katedra Chorób Zakaźnych, Klinika Chorób Zakaźnych i Tropikalnych, Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum w Krakowie

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Monika Bociąga-Jasik, prof. UJ

Oddział Kliniczny Chorób Zakaźnych, Szpital Uniwersytecki w Krakowie

ul. Jakubowskiego 2, 30-668 Kraków

e-mail: monika.bociagajasik@uj.edu.pl

1

Zawodowy kierowca (53 lata) zgłosił się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) z powodu niezamierzonego spadku masy ciała (10 kilogramów w ciągu 6 miesięcy), ogólnego osłabienia, nadmiernej męczliwości przy wysiłku oraz przewlekłego suchego kaszlu. Objawy narastały stopniowo od mniej więcej pół roku. W wywiadzie pacjent nie podaje chorób przewlekłych.

Pali tytoń od około 20 lat – średnio 1 paczkę papierosów na dzień (20 paczkolat). Wykonał już część badań diagnostycznych:

  • w morfologii krwi stwierdzono łagodną niedokrwistość oraz małopłytkowość
  • w badaniu radiologicznym klatki piersiowej opisano dyskretne zmiany śródmiąższowe obu płuc
  • w gastroskopii stwierdzono przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka, a kolonoskopia nie wykazała nieprawidłowości.

Z powodu obniżonego nastroju pacjent był konsultowany psychiatrycznie. Rozpoznano epizod depresyjny i włączono leczenie escitalopramem w dawce 10 mg/24 h, jednak bez poprawy klinicznej.

W badaniu przedmiotowym w gabinecie POZ stwierdzono:

  • stan ogólny dobry
  • saturacja 94% na powietrzu atmosferycznym, ciśnienie tętnicze 110/80 mmHg, tętno 100/min, temperatura 36,8°C
  • nad polami płucnymi szmer pęcherzykowy, tony serca miarowe, zgodne z tętnem na obwodzie
  • brzuch miękki, bez oporów
  • w jamie ustnej widoczny biały nalot o charakterze grzybiczym.

Pacjent nie wyraził zgody na hospitalizację w celu poszerzenia diagnostyki.

Którą/-e z poniższych jednostek chorobowych należy w pierwszej kolejności rozważyć w diagnostyce różnicowej u tego pacjenta w POZ?

A. Przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP)

B. Śródmiąższową chorobę płuc

C. Zakażenie ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV – human immunodeficiency virus)

D. Wszystkie powyższe jednostki powinny być wzięte pod uwagę w ramach diagnostyki różnicowej objawów pacjenta

2

Lekarz POZ, biorąc pod uwagę zakażenie wirusem HIV w diagnostyce różnicowej pacjenta, którego przypadek opisano w pytaniu 1, chce zlecić wykonanie testu na HIV IV generacji. Gdzie powinien skierować pacjenta?

A. Pacjent powinien być skierowany do poradni chorób zakaźnych, ponieważ wyłącznie tam można wykonać test IV generacji

B. Test na HIV IV generacji jest świadczeniem gwarantowanym w ramach POZ, więc lekarz rodzinny może go zlecić opisanemu pacjentowi

C. Test na HIV może być wykonany wyłącznie anonimowo w punktach konsultacyjno-diagnostycznych

D. Test na HIV może być wykonany wyłącznie w ramach diagnostyki szpitalnej

3

Pacjent po kilku dniach zgłosił się ponownie do POZ z powodu pogorszenia stanu ogólnego. W badaniu przedmiotowym stwierdzono: gorączkę (39°C), tachypnoe (20 oddechów/min), tachykardię (częstość rytmu serca [HR – heart rate] 130/min) oraz spadek sa...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

1

Zawodowy kierowca (53 lata) zgłosił się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) z powodu niezamierzonego spadku masy ciała (10 kilogramów w ciągu 6 [...]

4

Pacjent w trybie pilnym został przyjęty na oddział zakaźny. Tam wdrożono tlenoterapię przez kaniule donosowe (2 l/min), uzyskując wzrost saturacji do 92%. [...]

5

Która z poniższych jednostek chorobowych powinna być rozważana w pierwszej kolejności w diagnostyce różnicowej u tego pacjenta?

6

U pacjenta wdrożono leczenie obejmujące: tlenoterapię bierną, prednizon, trimetoprim z sulfametoksazolem oraz leczenie antyretrowirusowe. Zaobserwowano stopniową poprawę stanu klinicznego. W badaniu immunologicznym stwierdzono ciężki [...]

7

W kolejnych dniach obserwowano znaczną poprawę stanu klinicznego pacjenta. Po pełnym rozprężeniu płuca prawego usunięto drenaż opłucnej. Pacjent był wydolny oddechowo, a na [...]

8

Do końca 2023 roku w Polsce zarejestrowano ponad 30 000 przypadków zakażenia HIV, z czego w 2023 roku odnotowano 2192 nowe zgłoszenia. Dane z raportu [...]

9

Od 5 maja 2025 roku pacjenci w Polsce mogą bezpłatnie wykonać test na HIV w poradniach podstawowej opieki zdrowotnej. Komu należy proponować wykonanie [...]

10

Które stwierdzenie dotyczące wykonywania testu w kierunku HIV pacjentkom ciężarnym w Polsce jest prawdziwe?

Odpowiedzi i uzasadnienia

1D, 2B, 3A, 4B, 5B, 6D, 7C, 8D, 9D, 10B

Do góry