Zalecenie 4. W przypadku prenatalnego rozpoznania lub podejrzenia przeszkody podpęcherzowej zaleca się przeprowadzenie porodu w specjalistycznym ośrodku perinatologicznym.

Siła rekomendacji 1D

Zalecenie 5. U pacjenta z podejrzeniem lub rozpoznaniem przeszkody podpęcherzowej zaleca się założenie cewnika do pęcherza moczowego (cewnik Nelatona, Tiemanna, typu feeding tube) w celu odbarczenia układu moczowego, pobrania moczu do badań oraz wykonania badania ultrasonograficznego w trybie pilnym, w pierwszej dobie życia.

Siła rekomendacji 1D

Zalecenie 6. Zaleca się przekazanie noworodka do ośrodka specjalistycznego urologii lub nefrologii dziecięcej w celu dalszej diagnostyki i leczenia.

Siła rekomendacji 1D

Zastawki cewki tylnej (ZCT) są najczęstszą wrodzoną wadą przeszkodową układu moczowego u chłopców. Wada ta należy do najbardziej uszkadzających układ moczowy (stopień nasilenia zmian w dolnych i górnych drogach moczowych zależy od stopnia przeszkody), a także jest jedną z nielicznych wad wrodzonych układu moczowego stanowiących bezpośrednie zagrożenie życia w okresie noworodkowym. Częstość występowania ZCT wynosi od 1:5000 do 1:8000 przypadków wśród żywo urodzonych chłopców^1-6.

Niezależnie od optymalnego sposobu postępowania u prawie 1/3 chłopców z ZCT dochodzi do rozwoju przewlekłej choroby nerek^1-6.

Zastawki cewki tylnej stanowią coraz częściej rozpoznawaną prenatalnie wadę układu moczowego. Obecnie 40-60% przypadków zastawek rozpoznawanych jest przed urodzeniem^1-3,5,6.

Mimo dokonywanych od ponad 30 lat interwencji prenatalnych u płodów z rozpoznaniem ZCT (przeciek pęcherzowo-owodniowy, płodowe zabiegi endoskopowe) nadal brakuje jednoznacznej oceny skuteczności i celowości wykonywania takich procedur^7-11.

Rozpoznanie u płodu ZCT na podstawie charakterystycznego obrazu ultrasonograficznego wady powinno skutkować skierowaniem ciężarnej do ośrodka III stopnia referencyjnego w celu dalszego prowadzenia ciąży i porodu w takim ośrodku oraz przekazaniem noworodka po urodzeniu do ośrodka specjalistycznego (urologicznego lub nefrologicznego).

W piśmiennictwie istnieje powszechna zgoda co do sposobu postępowania z noworodkiem z rozpoznaniem lub podejrzeniem przeszkody podpęcherzowej w postaci zastawek cewki tylnej^1-5.

Tabela 1. Zasady postępowania z noworodkiem z podejrzeniem/rozpoznaniem ZCT w prenatalnym badaniu ultrasonograficznym

Wczesne rozpoznanie przeszkody podpęcherzowej w postaci zastawek cewki tylnej (cystouretrografia mikcyjna) oraz właściwe leczenie (cystoskopia z przecięciem zastawek cewki tylnej; u niektórych chłopców konieczność odprowadzenia moczu poprzez wytworzenie przetoki pęcherzowo-skórnej lub przetoki moczowodowo-skórnej) zapewnia uzyskanie optymalnych wyników leczenia. Dlatego postuluje się, aby każdy noworodek z podejrzeniem lub rozpoznaniem ZCT był następnie przekazany do specjalistycznego ośrodka urologii dziecięcej^1-5.

Zalecany sposób postępowania z noworodkiem płci męskiej ze stwierdzonym prenatalnie obustronnym poszerzeniem górnych dróg moczowych i powiększonym pęcherzem moczowym (podejrzenie ZCT) przedstawiono w tabeli 1.