Opis przypadku

Dziesięcioletni chłopiec z niedowładem spastycznym w przebiegu porażenia dziecięcego trafił do szpitala w celu wyjaśnienia przyczyny epizodu ostrej pokrzywki w czasie zabiegu ortopedycznego prowadzonego w znieczuleniu ogólnym. Anestezjolog zastosował midazolam doustnie w dawce 5 mg, cefuroksym dożylnie w dawce 1,5 g, ketaminę w dawce 1 mg/kg m.c. oraz sewofluran (w mieszance tlenu z powietrzem). Pokrzywka pojawiła się po upływie 60 minut od chwili rozpoczęcia zabiegu i miała charakter uogólniony. Dziecku podano dożylnie hydrokortyzon (100 mg) i zabieg ukończono, odnotowując ustąpienie zmian skórnych. Był to piąty z kolei zabieg korygujący niedowład spastyczny kończyn. W czasie poprzednich (ostatni miał miejsce przed trzema laty) nie odnotowano zmian skórnych o charakterze pokrzywki i innych powikłań w okresie okołooperacyjnym. Ustalono, że w okresie poporodowym dziecko przez 50 dni przebywało w oddziale intensywnej terapii i wymagało sztucznej wentylacji. W 5 r.ż. rozpoznano uczulenie IgE-zależne na roztocza kurzu domowego i pyłki traw oraz alergiczny okresowy nieżyt nosa i astmę epizodyczną. W okresie minionych miesięcy u chłopca nie występował nieżyt nosa ani objawy astmy, w związku z czym nie przyjmował leków. Rodzice nie odnotowali nigdy zmian skórnych mogących odpowiadać pokrzywce. Przed rokiem doszło jednak do obrzęku warg, z rumieniem i kilkoma bąblami pokrzywkowymi na skórze okolicy ust. Zmiany te pojawiły się bezpośrednio po nadmuchaniu przez dziecko gumowego balonika. Chłopiec tolerował wszystkie podawane dotychczas leki, w tym cefuroksym.

W badaniu przedmiotowym stwierdzono cechy niedowładu spastycznego kończyn górnych i dolnych. Nie obserwowano zmian patologicznych w obrębie błon śluzowych jamy ustnej i gardła. Nos pozostawał drożny. Nad polami płuc słyszalny był szmer oddechowy pęcherzykowy, akcja serca miarowa, tony czyste. W badaniu czynnościowym układu oddechowego nie stwierdzono zaburzeń wentylacji.

Pytania (jedna odpowiedź prawidłowa)

1. Wywiady, badanie przedmiotowe i wyniki wykonanych badań wskazują na ostrą pokrzywkę:

a) W przebiegu nadwrażliwości niealergicznej na midazolam

b) W przebiegu nadwrażliwości na ketaminę

c) W przebiegu alergii IgE-zależnej na cefuroksym

d) W przebiegu alergii IgE-zależnej na lateks

e) O nieznanej patogenezie

2. Diagnostyka powinna obejmować:

a) Testy skórne punktowe i oznaczenie swoistych IgE (sIgE) skierowanych przeciwko determinantom midazolamu w surowicy