Wprowadzenie

Krwotok śródmózgowy (intracerebral hemorrhage, ICH) jest istotnym problemem społecznym, charakteryzującym się wysoką śmiertelnością i chorobowością, która mimo postępu medycyny nie zmieniła się istotnie w ostatnich latach. Ogólna zapadalność na tę chorobę wynosi średnio 24,6 na 100 000 osób rocznie i jest największa w populacji azjatyckiej. Większość przypadków stanowi krwotok samoistny powstały na tle angiopatii nadciśnieniowej lub amyloidowej. Istotny wpływ na częstość występowania ICH ma coraz powszechniejsze stosowanie leków przeciwzakrzepowych, zwłaszcza u pacjentów w starszym wieku. U osób młodych częściej stwierdza się rzadsze przyczyny krwotoku, takie jak malformacje naczyniowe czy choroby genetyczne. Biorąc pod uwagę wysoką śmiertelność w przebiegu krwotoku śródmózgowego (30-50% chorych umiera w pierwszym miesiącu), kluczowe znaczenie ma szybkie rozpoznanie choroby. Diagnostyka krwotoku śródmózgowego opiera się głównie na badaniach obrazowych. Przebieg choroby zależy m.in. od przyczyny krwotoku, jego rozległości i lokalizacji, występowania chorób dodatkowych, a także w dużej mierze od poziomu opieki medycznej.

Głównym elementem leczenia jest właściwa kontrola ciśnienia tętniczego, wyrównanie ewentualnych zaburzeń krzepnięcia, a także zapobieganie i zwalczanie powikłań krwotoku, takich jak obrzęk mózgu, wodogłowie i nadciśnienie śródczaszkowe. W niektórych przypadkach korzystne może być leczenie neurochirurgiczne. Coraz większa wiedza na temat patogenezy i patofizjologii krwotoku śródmózgowego ukierunkowuje badaczy na poszukiwanie lepszych metod leczniczych, zarówno farmakologicznych, skupiających się głównie na działaniu neuroprotekcyjnym, jak i zabiegowych, poprawiających wyniki leczenia przy niewielkiej inwazyjności. Jak dotąd, skuteczność żadnej z metod leczenia farmakologicznego nie została w pełni udowodniona, a decyzje odnośnie leczenia neurochirurgicznego wciąż wzbudzają wątpliwości.

Niniejszy artykuł stanowi pierwszą część opracowania dotyczącego krwotoku śródmózgowego i zawiera przegląd danych oraz podsumowanie aktualnej wiedzy na temat epidemiologii, patogenezy i patofizjologii tego schorzenia.

Epidemiologia

Samoistny krwotok śródmózgowy (ICH), definiowany jako wynaczynienie krwi do śródmiąższu mózgu, jest drugim po udarze niedokrwiennym podtypem udaru mózgu, odpowiadającym za około 10-15% wszystkich przypadków tej choroby. Częstość występowania ICH z...

ICH jest chorobą charakteryzującą się wysoką śmiertelnością – 30-50% chorych umiera w pierwszym miesiącu choroby. Jest również istotną przyczyną inwalidztwa – jedynie 20% chorych osiąga niezależność w ciągu 6 miesięcy od zachorowania.5,6