Leptospiroza jest zoonozą, zakaźną chorobą odzwierzęcą, wywołaną przez patogenne krętki z gatunku Leptospira interrogans.

Powoduje szerokie spektrum objawów – od łagodnych do bardzo ciężkich, żółtaczkowych, zwanych chorobą Weila. Często zajęte są opony mózgowo-rdzeniowe. Łagodne postaci leptospirozy mają przebieg rzekomogrypowy. Powodują jedynie silne bóle głowy. Ciężkie doprowadzają do niewydolności wielonarządowej, a nawet zgonu. Ze względu na wiele objawów nieswoistych i brak powszechnego dostępu do badań potwierdzających choroba wydaje się niedodiagnozowana, szczególnie w odniesieniu do układu nerwowego.

Wprowadzenie

Leptospiroza to choroba odzwierzęca wywoływana przez krętki z rodziny Leptospiracae, rodzaju Leptospira, gatunku Leptospira interrogans. Do zakażenia dochodzi po ekspozycji w środowisku, w którym występują zwierzęta chore lub będące nosicielami, wydalające krętki z moczem. W postaci rzekomogrypowej w Polsce leptospiroza znana jest jako gorączka błotna, w postaci żółtaczkowo-krwotocznej jako choroba Weila. W innych krajach nazywana jest również chorobą pasterzy świń (swineherd’s disease), gorączką pól ryżowych (rice-field fever) lub chorobą sztuttgardzką (Stuttgart disease).

Do zakażenia człowieka, poza terenami, gdzie występuje ona w postaci epidemicznej, dochodzi rzadko. Leptospiroza stanowi częste zagrożenie w krajach o ciepłym klimacie i niskich warunkach socjoekonomicznych. Epidemie pojawiają się po powodziach i ulewnych deszczach, gdy dochodzi do zanieczyszczenia zbiorników wodnych. Leptospiroza bywa przywleczona w inne rejony przez osoby podróżujące z terenów endemicznych lub uprawiające sporty wodne w stojących akwenach.

Epidemiologia

Leptospiroza występuje na całym świecie i związana jest co najmniej z 160 gatunkami ssaków. Rezerwuarem zakażenia są gryzonie, szczególnie szczury, a także zwierzęta domowe i hodowlane. Leptospiry wytwarzają postać symbiotyczną z organizmem gospodarza, przez lata mogą przetrwać w jego cewkach nerkowych i być wydalane do środowiska. Niektóre serotypy występują u pewnych gatunków zwierząt, np. L. icterohaemorrhagiae copenhagica u szczurów, L. grippotyphosa u nornic, L. canicola u psów, a L. hardjo i L. pomon u bydła (tab. 1).

Leptospirozy spotykane są na całym świecie, z wyjątkiem regionów polarnych i subpolarnych. Najczęściej występują w klimacie ciepłym i wilgotnym. Na terenach endemicznych dochodzi do zachorowania nawet u 5-20% populacji w roku. Ryzyko zachorowania związane jest z miejscem zamieszkania, zawodem lub rodzajem aktywności pozazawodowej.