Przez dziesięciolecia polityka dotycząca leków generycznych opierała się na umożliwieniu pacjentom ekonomicznego dostępu do bezpiecznych i skutecznych leków przy jednoczesnym utrzymaniu zachęt do opracowywania nowych leków. Zachowanie odpowiedniej równowagi między tymi celami stało się trudniejsze dla lekarzy i instytucji regulujących dostęp do leków, kiedy wykazano dużą skuteczność leków biologicznych i złożonych leków niebiologicznych (NBCD – non-biological complex drugs), ponieważ preparaty generyczne tych leków są trudniejsze do oceny. Celem naszej pracy było opracowanie metod obliczeniowych, które wykorzystują profile transkrypcji do porównania leków oryginalnych z generycznymi, pozwalając na rzetelne scharakteryzowanie różnic działania biologicznego. Połączyliśmy wiele metod obliczeniowych, aby określić, czy różnice ekspresji genów wynikają z losowej zmienności, czy też wskazują w zgodny sposób na różnice biologicznego działania preparatu generycznego w porównaniu z lekiem oryginalnym. Zastosowaliśmy te metody do analizy danych na temat ekspresji genów w mysich splenocytach poddanych działaniu oryginalnego lub generycznego preparatu octanu glatirameru. Użyte metody obliczeniowe dostarczyły wielu danych potwierdzających, że oryginalny preparat octanu glatirameru bardziej jednolite działanie biologiczne w różnych partiach produktu, a także wywierał odmienne działanie na regulatorowe komórki T i komórki linii szpikowej. Podsumowując, opracowaliśmy szlak obliczeniowy, który integruje wiele metod w celu porównania dwóch leków w nowatorski sposób. Ten szlak, a także uzyskane konkretne wyniki odróżniające oryginalny preparat octanu glatirameru od jego preparatu generycznego mogą pomóc lekarzom i instytucjom regulującym dostęp do leków w podjęciu odpowiednich kroków w celu zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności.

Wprowadzenie

Ścieżka rejestracji leków biopodobnych budzi duże zainteresowanie,¹ a instytucje regulujące dostęp do leków w Europie i Stanach Zjednoczonych pracują nad zdefiniowaniem właściwych sposobów oceny ich skuteczności i bezpieczeństwa.² W rezultacie obecnie rozpatrywany jest pierwszy wniosek rejestracyjny biopodobnego przeciwciała monoklonalnego.³ We wszystkich tych przypadkach istotne znaczenie ma wpływ leku generycznego na układ immunologiczny, w tym immunogenność leku.⁴ Oprócz leków biopodobnych niedawne wysiłki badawcze skierowały uwagę na potrzebę rozwiązań rejestracyjnych dotyczących generycznych wersji złożonych leków niebiologicznych,⁵ w tym leków liposomalnych, heparyn drobnocząsteczkowych, połączeń żelaza z węglowodanami (iron-carbohydrate drugs) oraz glatiramoidów (polipeptydów).⁶