Stwardnienie rozsiane (SM – sclerosis multiplex) jest przewlekłą chorobą ośrodkowego układu nerwowego (OUN) o podłożu autoimmunologicznym. Etiologia SM nie jest poznana, dlatego nieustannie prowadzone są spekulacje dotyczące wpływu przebytego szczepienia lub infekcji na rozwój bądź przebieg choroby. Obecnie w dobie ruchów antyszczepionkowych postępowanie oparte na potwierdzonych faktach naukowych jest szczególnie ważne. Bardzo istotna jest wiedza na temat bezpieczeństwa szczepień u chorych na SM. Chronią one pacjentów przed infekcjami, które mogą wpływać na przebieg choroby, niektóre z nich są obligatoryjne w kontekście planowanego leczenia immunosupresyjnego.

American Academy of Neurology (AAN) opublikowała w 2019 r. nowe rekomendacje dotyczące immunizacji i SM¹. Publikacja przedstawia systematyczny przegląd doniesień i jest uaktualnieniem rekomendacji przedstawionych przez AAN w 2002 r.². W obecnych rekomendacjach autorzy używają zamiennie sformułowania „immunizacja” i „szczepienie” w odniesieniu do odporności uzyskanej w odpowiedzi na szczepienie. Autorzy uzupełniają rekomendacje o przegląd doniesień związanych z nowymi lekami immunosupresyjnymi/immunomodulującymi (IS/IM) w kontekście szczepień, szczególnie efektywności immunizacji u pacjentów z SM otrzymujących te leki, co nie było wcześniej analizowane.

Analiza zaleceń

Rekomendacje koncentrują się na udzieleniu odpowiedzi na konkretne pytania.

1. (a) Czy infekcje objęte profilaktycznymi szczepieniami są częstsze u pacjentów z SM w porównaniu z ogólną populacją? (b) Czy infekcje objęte profilaktycznymi szczepieniami zwiększają ryzyko rozwoju SM?

Dane naukowe są niewystarczające, aby potwierdzić lub odrzucić związek między rozwojem SM a przechorowaniem błonicy, zapalenia wątroby, odry, świnki, krztuśca, polio, różyczki, ospy prawdziwej, gruźlicy, duru brzusznego, półpaśca, ospy wietrznej^3,4.

2. Czy infekcje objęte profilaktycznymi szczepieniami zwiększają ryzyko zaostrzenia objawów neurologicznych w przebiegu SM?