prof. dr hab. n. med. Adam Stępień

Szanowni Państwo!

Rozpoczynamy kolejny rok wspólnej edukacji w „Neurologii po Dyplomie”. O stałym zapoznawaniu się z osiągnięciami medycyny i ustawicznym kształceniu nie trzeba nikomu przypominać. Skala i tempo rozwoju nauk medycznych są obecnie największe spośród wszystkich gałęzi nauki. Wystarczy powiedzieć, że tylko w ubiegłym roku amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zarejestrowała 48 nowych preparatów i cząsteczek biopodobnych. Skokowo, za sprawą chińskiego biofizyka z Shenzhen He Jiankui, dokonał się zwrot w inżynierii genetycznej. Ujawniono bowiem narodziny bliźniaczek Lulu i Nany, które zostały poddane manipulacjom genetycznym za pomocą technologii CRISPR i były odporne na infekcję wirusem HIV. Informacja ta uświadomiła nam, że w naukach medycznych przekroczona została kolejna bariera psychologiczna i techniczna. Nic nie wiadomo o losie dzieci i ich rozwoju, ale dziewczynki te stały się pierwszymi na świecie osobami o zmodyfikowanym genomie. Konsekwencji tego nikt nie może jeszcze przewidzieć, zwłaszcza że podczas zabiegu najprawdopodobniej modyfikacji poddano geny odpowiedzialne za rozwój mózgu. O problemach etycznych i moralnych, jakie w wyniku tego powstały, będziemy jeszcze informowani.

Innym wielkim osiągnięciem medycyny w ubiegłym roku było dokonanie korekty wadliwego genu w ciele osoby chorej na zespół Huntera. Ta rzadka choroba genetyczna spowodowana jest niedoborem enzymu IDS. Naukowcy z Richmond w USA za pomocą nukleazy spowodowali, że pacjent sam zaczął produkować brakujący enzym i choroba uległa zahamowaniu.

Pamiętając o nowych horyzontach kreślonych przez naukę, być może łatwiej będzie nam oswajać się z przepisywaniem e-recept i prowadzeniem e-dokumentacji medycznej.

O postępie w neurologii dowiedzieć się możemy także z prezentowanych w tym wydaniu naszego pisma artykułów. W ubiegłym roku opublikowane zostały uaktualnione wytyczne dotyczące leczenia chorych z udarem mózgu. Główne zagadnienia dotyczące jego diagnostyki i leczenia znajdziemy w artykule dr hab. Małgorzaty Wiszniewskiej i prof. Anny Członkowskiej. Innymi ważnymi w naszej codziennej praktyce kwestiami są zagadnienia poruszane przez dr. hab. Jarosława Woronia, a dotyczące leczenia zespołów bólowych kręgosłupa. Artykułem tym wypełniamy pewną lukę w krajowym piśmiennictwie, ten powszechny problem medyczny jest bowiem rzadko omawiany. Także kolejne dwa artykuły – pierwszy dr hab. Marioli Świderek-Matysiak o szczepieniach u pacjentów chorujących na SM, drugi dr hab. Ewy Augustynowicz o roli szczepienia przeciw meningokokom i pneumokokom w zapobieganiu ropnemu zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych – są niezwykle istotne.

Życząc Państwu pomyślności w nowym roku, wyrażam nadzieję, że zarówno obecnie publikowane doniesienia, jak i te, które przewidzieliśmy na ten rok, znajdą Państwa uznanie.