Choroba Fabry’ego należy do lizosomalnych chorób spichrzeniowych (LSD – lysosomal storage diseases). Dziedziczenie tego rzadkiego schorzenia jest sprzężone z chromosomem X, w zakresie którego zlokalizowany jest gen GLA (galactosidase alpha gene)¹. W Human Gene Mutation Database (HGMD®) dostępnej dla środowiska naukowego opisano już ponad 900 mutacji tego genu, które powodują całkowity lub częściowy niedobór α-galaktozydazy A (a-Gal A – a-galactosidase A)^1,2. W następstwie defektu rozpoczyna się proces powolnej akumulacji substratów, głównie globotriaozyloceramidu (GL-3) i jego deacylowanej pochodnej, globotriazylosfingozyny (lizo-GL-3)³. Powoduje to narastanie zmian ultrastrukturalnych i histochemicznych, prowadzących do dysfunkcji różnych tkanek i narządów⁴. Globotriaozyloceramid odkłada się w komórkach organizmu, prowadząc do wielonarządowych powikłań. Kluczowe znaczenie kliniczne ma spichrzanie GL-3 w obrębie mięśnia sercowego, śródbłonka i mięśni gładkich naczyń, kłębuszków nerkowych, rogówki i soczewki, gruczołów potowych oraz neuronów zwojów rdzeniowych^5,6. Niektóre z mutacji mogą zakłócać wybiórczo pracę jednego narządu. Wyróżniamy wśród nich wariant nerkowy lub sercowy⁷.

Częstość występowania tej choroby na świecie wynosi 1/100 000, a w Polsce 2,5/100 000 (1/40 000 mężczyzn i 0,85/10 000 kobiet)^6,8. Wydaje się jednak, że ta częstość jest znacznie niedoszacowana, co jest związane ze złożoną symptomatologią i trudną diagnostyką różnicową.

Choroba Fabry’ego jest złożonym i heterogennym schorzeniem wieloukładowym, o wysokim wskaźniku zachorowalności i śmiertelności. Poszerzająca się wiedza na ten temat pozwoliła na uzupełnienie pierwszego opisu choroby z 1898 r. skoncentrowanego na charakterystycznych zmianach skórnych³.

Obraz kliniczny choroby Fabry’ego

Objawy kliniczne i stopień nasilenia choroby Fabry’ego zależą od resztkowej aktywności enzymatycznej a-Gal A. Im mniejsza aktywność, tym wcześniej ujawniają się pierwsze objawy schorzenia, co skutkuje cięższym jego przebiegiem. W postaci klasyczne...

Istotne dla rozpoznania choroby i jej przebiegu są: bóle i parestezje kończyn (tzw. akroparestezje), skupiska ciemnoczerwonych lub sinych punktowatych zmian skórnych (angiokeratoma), keratopatia wirowata w obrębie rogówki, zaburzenia autonomiczne ...