Ciała obce wewnątrzgałkowe

dr n. med. Piotr Tesla

Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Klinika Okulistyki SPSK im. W. Orłowskiego w Warszawie

Adres do korespondencji: dr n. med. Piotr Tesla, Klinika Okulistyki SPSK im. W. Orłowskiego, CMKP, ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa. E-mail: piotrtesla@gmail.com.

Podstawowe postępowanie z chorym z ciałem obcym wewnątrzgałkowym polega na ustaleniu położenia ciała obcego, kompleksowej ocenie ciężkości urazu i zapobieganiu rozwojowi zapalenia wewnątrzgałkowego.

Ciała obce wewnątrzgałkowe stanowią szczególną formę urazów otwartych gałki ocznej, a dokładniej urazów penetrujących. Ich podejrzenie wzbudza obecność rany wlotowej i charakter urazu o potencjalnie dużej dynamice małych przedmiotów urazowych (uderzanie młotkiem, wybuch). Związane są z dużym ryzykiem zapalenia wnętrza gałki ocznej oraz możliwością toksycznego działania metalu. Z tych względów wymagają odpowiedniego postępowania w celu pierwotnego zaopatrzenia urazu oraz zminimalizowania potencjalnych zagrożeń i powikłań. Niniejszy artykuł zawiera schematy postępowania, zwłaszcza dotyczące pierwotnego zaopatrzenia urazu w ramach ostrego dyżuru.

Miejsce ciała obcego wewnątrzgałkowego (COW) w klasyfikacji BETT (Brimingham Eye Trauma Terminology) przedstawia rycina 1.

COW jest rodzajem urazu otwartego z pełnościenną raną wlotową gałki ocznej (uraz penetrujący, czyli przenikający), w którym przedmiot powodujący uraz nie opuścił gałki ocznej.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Podejrzenie COW

Stwierdzenie urazu perforującego wymaga wykluczenia obecności COW. Szczególną uwagę należy zwrócić na miejscowe wylewy podspojówkowe, zwłaszcza gdy charakter urazu skłania do [...]

Diagnostyka

Obowiązuje dokładne badanie okulistyczne przedniego odcinka, często z oceną kąta przesączania. Wskazana jest ocena ruchomości źrenic w kierunku ewentualnej obecności względnego dośrodkowego defektu [...]

Postępowanie operacyjne

Wskazane jest zastosowanie znieczulenia ogólnego. W przypadku zaopatrywania operacyjnego wskazane jest pobranie posiewów z komory przedniej i (lub) ciała szklistego. Zamknięcie rany wlotowej zmniejsza [...]

Podsumowanie

Podstawą postępowania w przypadku COW jest odpowiednia diagnostyka prowadząca do prawidłowej lokalizacji ciała obcego oraz kompleksowa ocena ciężkości urazu i ryzyka rozwoju zapalenia [...]
Do góry