Szanowni Państwo!

dr hab. n. med. Jarosław Kocięcki, prof. UM

Chyba każdy z nas podczas codziennej pracy w gabinecie spotkał się z problemami, które w mniejszym lub większym stopniu wzbudzały wątpliwości albo były przyczyną różnych trudności i kontrowersji. Zazwyczaj dotyczy to złożonych problemów klinicznych w grupie najstarszych pacjentów, z którymi większość z nas ma najczęstszy kontakt, ale i w grupie dzieci nie brak podobnych dylematów. W tym drugim wypadku sprawa wydaje się bardziej skomplikowana, bo poza wieloma trudnościami związanymi choćby z poprawnym zebraniem wywiadu lub zwykłym zbadaniem dziecka – w niektórych sytuacjach powstają wątpliwości wynikające z ograniczeń (lub wręcz przeciwwskazań) do stosowania określonych leków. No dobrze, ale co zrobić, gdy dziecko jest naprawdę bardzo małe, tj. jeszcze się nie narodziło…? W ten sposób dochodzimy do jednej z niezwykle istotnych kwestii – bezpieczeństwa stosowania leków u kobiet w ciąży. Niejednokrotnie stajemy przed dylematem: stosować dany lek czy nie? Czy jest on w pełni bezpieczny, czy też może stanowić jakieś zagrożenie? Powszechnie panuje przekonanie, że stosowane w kroplach okulistycznych stężenia leków są w takich przypadkach bezpieczne, wydaje się jednak, że nie do końca jest to prawdą. Artykuł pt. Leki okulistyczne w ciąży autorstwa dr hab. Ewy Widy-Tyszkiewicz dostarczy Państwu wielu istotnych informacji.

Jednym z ważnych zagadnień, które stosunkowo często pojawia się na łamach kolejnych numerów „Okulistyki po Dyplomie”, jest problematyka dotycząca różnych aspektów zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem, tj. AMD. Jak wiadomo, jest to globalny problem, który stopniowo narasta, a żadna z dotychczasowych metod terapii nie jest idealna. Dlatego trwają poszukiwania skuteczniejszych metod leczenia, które zastąpią lub uzupełnią schemat stosowanych preparatów anty-VEGF. W tym wydaniu chcielibyśmy zainteresować Państwa pracą na temat eksperymentalnych metod terapii AMD z wykorzystaniem radioterapii, która – być może – zastąpi stosowane obecnie iniekcje.

Do problemów, które bywają przyczyną pewnych wątpliwości, należą chemiczne urazy gałki ocznej. Są to zazwyczaj stany nagłe, wymagające natychmiastowego i zdecydowanego postępowania – w przeciwnym wypadku mogą prowadzić do poważnego upośledzenia widzenia. Mamy nadzieję, że prezentowany przez nas artykuł związany z tym zagadnieniem okaże się pomocny w Państwa codziennej praktyce.

Równie duże znaczenie (zwłaszcza dla chirurgów) ma kwestia powikłań po zabiegach chirurgicznych. Najwięcej kontrowersji wzbudza zazwyczaj chirurgia zaćmy i właśnie późne powikłania po operacji zaćmy są tematem kolejnego artykułu, który chcielibyśmy Państwu przedstawić. Operacja zaćmy jest obecnie najczęściej wykonywaną operacją chirurgiczną w okulistyce. Obok istotnej poprawy ostrości wzroku należy jednak brać pod uwagę możliwość wystąpienia powikłań, które mogą pojawić się dopiero w jakiś czas po zabiegu. Wśród najczęściej występujących późnych powikłań szczególnie istotne są m.in. zmiany dotyczące centralnej części siatkówki, powikłania rogówkowe czy późne zapalenie wewnątrzgałkowe. Szeroki komentarz związany z tym zagadnieniem, jak również bardzo ciekawą analizę krwotoków do ciała szklistego znajdziecie Państwo w kolejnych artykułach zawartych w tym numerze, do których lektury gorąco zachęcam.