Wylew krwi do ciała szklistego stwierdza się stosunkowo często w praktyce klinicznej. Z uwagi na złożoną etiopatogenezę wymaga on wnikliwego postępowania diagnostycznego, którego podstawę stanowi badanie ultrasonograficzne. W leczeniu decydujące znaczenie ma witrektomia. W polskich realiach wydaje się, że zabieg ten wykonuje się zbyt późno, co bywa przyczyną powikłań pogarszających wyniki leczenia.

Definicja

Krwotok do ciała szklistego lub wylew krwi do ciała szklistego to wydostanie się krwi z naczyń krwionośnych w oku do komory ciała szklistego. Mimo powszechnie przyjętego określenia „krwotok do ciała szklistego” wydaje się, że z punktu widzenia patofizjologii bardziej prawidłowe jest określenie „wylew krwi do ciała szklistego”, ponieważ ciało szkliste nie posiada własnych naczyń krwionośnych, a do wynaczynienia dochodzi z naczyń krwionośnych innych struktur, najczęściej siatkówki.

Przyczyny

Wylew krwi do ciała szklistego występuje średnio u 7 na 100 tys. osób rocznie, a jego przyczyny różnią się w zależności od analizowanej populacji (np. jeśli chodzi o przedziały wiekowe lub miejsce zamieszkania).

Do najczęstszych przyczyn krwotoku zalicza się: retinopatię cukrzycową proliferacyjną, tylne odłączenie ciała szklistego z przedarciem/odwarstwieniem siatkówki lub bez niego i uraz gałki ocznej – dotyczą one 59,8-88,5% wszystkich przypadków.¹ Szacuje się, że wylew krwi do ciała szklistego występuje w 39-54% przypadków retinopatii cukrzycowej proliferacyjnej, 12-17% przypadków przedarcia siatkówki i 7-10% przypadków otworopochodnego odwarstwienia siatkówki.

Główną przyczyną wylewu krwi do komory ciała szklistego u dzieci jest uraz (68,5-82,5% badanych).² W przypadku osób dorosłych szacuje się, że w 1/3 oczu z ciężkim urazem dochodzi do wylewu krwi do ciała szklistego.³

Krwotok do ciała szklistego występuje rzadziej w związku z zakrzepem żyły środkowej siatkówki, retinopatią sierpowatokrwinkową, makroaneuryzmatem siatkówki, zwyrodnieniem plamki związanym z wiekiem (AMD – age-related macular degeneration) czy zespołem Tersona.

Inne rzadkie przyczyny krwotoku do ciała szklistego mogą być związane z powikłaniami zabiegów operacyjnych (usunięcia zaćmy, trabekulektomii, wymiany sztucznej soczewki, keratoplastyki czy operacji dziecięcych), z obecnością guzów wewnątrzgałkowyc...

Patomechanizm

Do wylewu krwi do ciała szklistego dochodzi:

1) z naczyń objętych procesem chorobowym lub nieprawidłowych, nowo utworzonych naczyń

2) wskutek przerwania ciągłości naczyń prawidłowych