dr hab. n. med. Jarosław Kocięcki, prof. UM

Szanowni Państwo!

Z przyjemnością oddajemy w Państwa ręce kolejny numer „Okulistyki po Dyplomie”, mając nadzieję, że przygotowane przez nas artykuły okażą się interesujące. Dobierając tematykę artykułów do tego wydania, jak zawsze staraliśmy się, aby obok czysto teoretycznej wiedzy miały one dużą wartość praktyczną dla naszych Czytelników. Staraliśmy się także, żeby poruszane kwestie były na tyle zróżnicowane, aby każdy znalazł coś dla siebie. Coś, co go szczególnie interesuje, lub coś, z czym styka się najczęściej w swojej praktyce.

W bieżącym numerze gorąco polecam Państwa uwadze pracę związaną z zaburzeniami immunologicznymi w obrębie narządu wzroku. Tym razem omówione zostało zagadnienie atopowego zapalenia rogówki i spojówek. Warto pamiętać, że jest to najgroźniejsza forma alergicznego zapalenia powierzchni oka, mogąca powodować trwałe obniżenie ostrości wzroku, aż do ślepoty włącznie. Atopia stanowi genetycznie uwarunkowany zespół zaburzeń układu odpornościowego, charakteryzujący się nieprawidłową odpowiedzią immunologiczną na małe dawki antygenów, które dla normalnej, tj. zdrowej populacji, są całkowicie nieszkodliwe. Przebieg kliniczny tej patologicznej odpowiedzi układu odpornościowego jest modulowany przez różne czynniki, które mogą stanowić swego rodzaju element „startowy” i wpływać na obraz choroby. Prezentowany artykuł przedstawia patogenezę, objawy i metody leczenia tej jednostki, co z pewnością pomoże w wielu przypadkach podjąć właściwe decyzje diagnostyczne i terapeutyczne.

Kolejny artykuł, który chciałbym Państwu zarekomendować, dotyczy badań elektrofizjologicznych. Nie ulega wątpliwości, że jest to dziedzina, która dla wielu z nas bywa problematyczna, co ma związek z trudnościami ze zrozumieniem wszystkich jej aspektów. W tym numerze chcielibyśmy zapoznać Państwa z jednym z wielu badań w tej dziedzinie, tj. elektroretinogramem całopolowym, przedstawiając jego podstawy i zastosowanie kliniczne. Co ważne, jest to pierwsza część szerszego opracowania przygotowanego przez naszego eksperta – prof. Wojciecha Lubińskiego z zespołem, poświęcona zwyrodnieniu barwnikowemu siatkówki i retinopatiom barwnikowym.

Podobne znaczenie praktyczne ma praca dotycząca zawrotów głowy pochodzenia ocznego, związanych z oczopląsem. Wydaje się, że artykuł ten może mieć duże znaczenie zwłaszcza dla tych z nas, którzy szczególnie często stykają się z takimi zaburzeniami. Zagadnienie zostało przedstawione z punktu widzenia laryngologa, co jest bardzo istotne, gdyż artykuł dostarcza nam ważnych informacji z dziedziny, z którą na ogół nie mamy styczności na co dzień.

Polecam też ciekawy artykuł podejmujący zagadnienie zmian zachodzących w okresie ciąży i laktacji, które wbrew powszechnie panującej opinii nie pozostają bez wpływu na stan powierzchni oka. Zaburzenia w postaci zespołu suchego oka czy zmian refrakcji najczęściej występujące w ciąży mają zazwyczaj łagodny i przemijający charakter, jednak u pacjentek z chorobami powierzchni oka zmiany te mogą przybierać zupełnie inny przebieg. Na przykład obserwowane w ciąży zmiany biomechaniki rogówki, niegroźne w zdrowych oczach, w oczach z ektazją rogówki mogą prowadzić do progresji choroby. W artykule zostały omówione zaburzenia powierzchni oka w okresie ciąży i laktacji wraz z ich implikacjami klinicznymi.

Na koniec przedstawiamy ciekawy przypadek, który – mam nadzieję – również Państwa zainteresuje.