Na podstawie aktualnego stanu wiedzy i działalności własnej przedstawiono zastosowanie implantu XEN w minimalnie inwazyjnej chirurgii jaskry.

Wprowadzenie

Jaskra jest obecnie drugą najczęstszą przyczyną nieodwracalnej utraty widzenia na świecie. Choruje na nią ok. 60,5 mln ludzi,¹ a ze względu na starzenie się populacji liczba ta może sięgnąć nawet 80 mln w 2020 r.²

Najczęściej wykonywaną operacją w jaskrze pierwotnie otwartego kąta (POAG – primary open angle glaucoma) jest trabekulektomia przeprowadzana metodą ab externo. Niesie ona ze sobą ryzyko takich powikłań, jak: wysiękowe odłączenie naczyniówki, bliznowacenie tkanek, zapalenie wewnątrzgałkowe i in. Poszukuje się więc innych metod, które pozwoliłyby zmniejszyć inwazyjność zabiegu, skrócić czas operacji oraz ograniczyć liczbę powikłań śród- i pooperacyjnych.³ Zaliczają się do nich zabiegi minimalnie inwazyjne (MIGS – minimally invasive glaucoma surgery).

MIGS to rodzaj operacji przeciwjaskrowych, które w porównaniu z klasycznymi metodami cechują się mało traumatyzującym podejściem z dostępu ab interno, bez uszkodzenia ciągłości spojówki, co przekłada się na zmniejszenie ryzyka bliznowacenia tkanek, poprawę profilu bezpieczeństwa zabiegu i szybszy powrót do zdrowia. Za pomocą tych metod osiąga się jednak mniejszy spadek ciśnienia wewnątrzgałkowego (IOP – intraocular pressure) niż w przypadku trabekulektomii. Dostępne na rynku implanty usprawniają drogę odpływu cieczy wodnistej z oka w różnych mechanizmach: drogą konwencjonalną, wszczepione w kanał Schlemma (I-Stent oraz Hydrus) oraz drogą niekonwencjonalną – do przestrzeni nadnaczyniówkowej (CyPass, I-Stent Supra) lub do przestrzeni podspojówkowej (XEN).