Odwarstwienie siatkówki jest jednym z najpoważniejszych schorzeń zagrażających widzeniu. Mimo coraz lepszych wyników leczenia chirurgicznego jakość widzenia pacjentów jest często niezadowalająca, szczególnie gdy odwarstwienie obejmuje plamkę, dlatego bardzo duże znaczenie ma profilaktyka odwarstwienia. Stosowana jest w przypadku objawowych lub bezobjawowych przedarć, jeśli występują w krótkowzroczności, zwłaszcza u osób młodych, oraz w oku towarzyszącym z predysponującymi zwyrodnieniami obwodowymi.

Wprowadzenie

Niezwiązane z urazem przedarciowe odwarstwienie siatkówki (POS) występuje u 1 na 10 000 osób;¹ 100 razy częściej zdarza się po operacji zaćmy.² Najczęściej ma związek z tylnym odłączeniem ciała szklistego (PVD – posterior vitreous detachment), które ogólnie w POS występuje nawet w 87,6% przypadków.³

Główną przyczyną POS jest trakcja wywierana przez odłączające się ciało szkliste na siatkówkę. Przedarcie siatkówki powstaje łatwiej w obszarach jej osłabienia i silniejszego zespolenia z ciałem szklistym w obrębie niektórych zwyrodnień obwodowych. Do zwyrodnień predysponujących należą zwyrodnienie kraciaste, w tym typu „ślady ślimaka”, zmiany typu „białe bez ucisku”. Według badań Mitry’ego i wsp. 98,5% przypadków POS ma związek z powstaniem podkowiastego przedarcia siatkówki,⁴ dlatego konieczne jest dokładne badanie obwodu siatkówki po rozszerzeniu źrenic u wszystkich pacjentów zgłaszających objawy PVD. Należą do nich męty w polu widzenia, fotopsje, czyli błyski zlokalizowane zwykle skroniowo. Takie fotopsje należy różnicować z błyskami typu migrenowego, zwykle krótkotrwałymi, o charakterze geometrycznym, często pojawiającymi się w centrum widzenia i rozchodzącymi się obwodowo. Nierzadko chorzy z PVD zgłaszają dodatkowo objawy bólowe.